Hoe verwijs je naar bedrijven?

Eén van de meest gemaakte fouten in scripties en verslagen die we bij Scriptium nakijken, is het verkeerd verwijzen naar een bedrijfsnaam die in de tekst wordt genoemd. Het is soms erg lastig om het juiste verwijswoord te vinden.

We bedoelen in dit geval verwijzen in de taalkundige zin van het woord. Als je op zoek bent naar informatie over het verwijzen naar bedrijven in de zin van bronvermelding kun je dit artikel lezen. 

Wat gaat er fout?

Veel studenten hebben de neiging om met ‘haar’ naar bedrijven te verwijzen. Bijvoorbeeld:

  • Tesla heeft haar strategische koers in 2022 bijgesteld.

Ook het gebruik van ‘hun’ komt veel voor. Bijvoorbeeld:

  • Doordat hun journalisten werden bedreigd, heeft de NOS zichtbare logo’s en uitingen van satellietwagens gehaald.

Het gebruik van een fout verwijswoord is niet alleen een taalfout. Je kunt er ook per ongeluk zinnen mee creëren die erg onduidelijk zijn. Soms verandert de betekenis van je zin zelfs. Let op het onderstaande voorbeeld. Het juiste verwijswoord voor ‘KNVB’ is ‘zijn’. 

Uit de context is op te maken dat het hier moet gaan om de advocaat van de KNVB. Het zou raar zijn als Jessica’s advocaat zijn eigen cliënt bespottelijk vindt. Toch staat er taalkundig gezien dat dat wel zo is. Correct zou zijn: ‘Zijn advocaat…”.

De regel voor verwijzen naar bedrijven

Naar bedrijven wordt meestal met het bezittelijk voornaamwoord ‘zijn’ verwezen. Het is dus ‘Albert Heijn en zijn verkoopcijfers of Hugo Boss en zijn medewerkers.

De reden dat er meestal verwezen wordt met ‘zijn’, is dat bedrijfsnamen onzijdig zijn. Onzijdige woorden fungeren als het-woorden: ‘het Coca Cola van nu’, ‘het Nokia van de toekomst’, ‘het Facebook van Mark Zuckerberg’, et cetera. Naar het-woorden wordt altijd met het bezittelijk voornaamwoord ‘zijn’ verwezen.

Uitzonderingen

Er zijn echter uitzonderingen. Sommige bedrijfsnamen bevatten een herkenbaar de-woord, bijvoorbeeld ‘De NOS’ of ‘De KNVB’. Naar deze bedrijfsnamen wordt meestal met ‘haar’ verwezen.

In het geval van de KNVB wordt alsnog met ‘zijn’ verwezen, vanwege het feit dat de ‘B’ voor ‘bond’ staat, en dat is een mannelijk woord. Wanneer er dus een mannelijk kernwoord in de bedrijfsnaam zit, wordt er met ‘zijn’ verwezen. In dit geval was het kernwoord ‘bond’.

Bij afkortingen van bedrijfsnamen wordt het nog lastiger om het juiste verwijswoord toe te passen:

  • De UvA heeft haar website vernieuwd.

De ‘u’ staat voor ‘universiteit’, en dat is een vrouwelijk woord. Bij afkortingen waar het lidwoord ‘het’ voor kan staan, dient ‘zijn’ te worden gebruikt:

  • Het CBS heeft een rapport uitgebracht over (…).

Bij sommige eigennamen kan zowel ‘haar’ als ‘zijn’ worden gebruikt. Bijvoorbeeld bij ING Bank. Het woord ‘bank’ is zowel een mannelijk als vrouwelijk woord. Daarom kan er met ‘haar’ of ‘zijn’ naar worden verwezen.

Verwijzen naar bedrijven - afbeelding 1

Tabel 1: Voorbeelden juiste verwijswoorden bedrijfsnamen

Verwijzen naar bedrijfsnamen in je scriptie

Hieronder volgen enkele tips die we je kunnen geven ten aanzien van het gebruik van bedrijfsnamen in je scriptie:

  • Kijk of er een mannelijk of vrouwelijk kernwoord in de afkorting zit. Als het vrouwelijk is, gebruik je ‘haar’. Als het mannelijk is, gebruik je ‘zijn’.

  • Wees consequent. Verwijs niet de ene keer met ‘haar’ naar het bedrijf en de andere keer met ‘zijn’.

  • Als je niet weet of je met ‘haar’ of ‘zijn’ moet verwijzen, gebruik dan voor de zekerheid ‘zijn’.

Concluderend

Samengevat kan gezegd worden dat wanneer de naam van een onderneming een mannelijk woord bevat, er verwezen wordt met het bezittelijk voornaamwoord ‘zijn’. Als de onderneming een vrouwelijk woord bevat, verwijs je met ‘haar’.

Wanneer het kernwoord van de bedrijfsnaam zowel mannelijk als vrouwelijk is, kun je er zowel met ‘zijn’ als ‘haar’ naar verwijzen. Bij veel bedrijfsnamen is er echter geen kernwoord af te leiden, zoals Google. Zulke namen worden aangemerkt als onzijdig, en dan moet ‘zijn’ worden gebruikt. De afkortingen NV en BV achter een bedrijfsnaam hebben geen invloed op de verwijsvorm.

Goed om nog te weten

Als je in het Vlaams schrijft gelden dezelfde regels. Dus ook voor Vlaamse bedrijfsnamen pas je de regels toe zoals deze in dit artikel zijn uitgeschreven. Een laatste goede tip die we je kunnen geven is om bij twijfel de website van het bedrijf zelf te bezoeken. Je kunt er immers best vanuit gaan dat een bedrijf van de eigen naam weet hoe ernaar verwezen moet worden. Lees eens wat correspondentie of tekst op de website van het bedrijf door. Je vindt vanzelf het verwijswoord dat je zoekt.

Professionele hulp

Wil je dat we je scriptie, PvA of verslag compleet nakijken, op zowel taalfouten als inhoud? Stuur je tekst dan in via ons uploadsysteem, of neem contact op met Scriptium voor de mogelijkheden.

2 reacties

  1. Hallo scriptium,

    ik vraag me af of je naar Centraal Planbureau met ‘haar’ of met ‘zijn’ moet verwijzen. Planbureau is geen woord waarvan ik kon vinden of het vrouwelijk of mannelijk is.

  2. Hallo Twan,
     
    Het kernwoord in de naam is ‘Planbureau’. Het is het Planbureau (het bureau). Bij het-woorden verwijs je met ‘zijn’. Dus wordt het: ‘Het Centraal Planbureau heeft zijn rapporten gepubliceerd’

Laat een reactie achter

Je hebt al gestemd op dit artikel. Bedankt :-)
Wat vind jij van dit artikel?