Scriptium- Posted on
Objectiviteit
Academisch werk dient objectief te zijn. Je presenteert immers feiten. Meningen, invloeden en motivaties van onderzoekers en auteurs hebben geen plek in een feitelijke presentatie. Het is dan ook van belang dat je de objectiviteit van je onderzoek en scriptie bewaakt. Objectiviteit betekent dat de interpretatie van een uitspraak (feit) onafhankelijk is van de meningen van mensen. Een objectief feit is bijvoorbeeld de volgende uitspraak:
- Water kookt bij 100 graden Celsius.
Je kunt daarvan vinden wat je wilt, water zal koken bij 100 graden Celsius. Het tegenovergestelde van objectiviteit is subjectiviteit. Subjectieve uitspraken zijn uitspraken die enkel en alleen bestaan in het licht van de relatieve meningen van mensen. Een voorbeeld van een subjectieve uitspraak is:
- Essent is een goed bedrijf.
Iedereen heeft een andere mening over Essent. Daarom mag de bovenstaande uitspraak niet als feit gepresenteerd worden. Essent is geen goed bedrijf, het wordt als een goed bedrijf bevonden door degene die dit uitspreekt.
Objectiviteit en betrouwbaarheid
De belangrijkste reden om de objectiviteit in een academische tekst te bewaken, is om te zorgen dat de tekst betrouwbaar is. Wetenschappelijk onderzoek moet feitelijk zijn en als feitelijk gepresenteerd worden. Daarom is het niet de bedoeling dat je meningen of subjectieve zaken als feiten in je tekst weergeeft.
Onafhankelijkheid
Deze betrouwbaarheid en objectiviteit worden gewaarborgd door je onderzoek onafhankelijk te laten verlopen en te baseren op onafhankelijke bronnen. Onafhankelijkheid controleer je door na te gaan wie een onderzoek of artikel uitgevoerd of gepubliceerd heeft.
Als Essent een artikel uitbrengt dat lyrisch is over Essent als bedrijf, mag je de onafhankelijkheid van het onderzoek, en daarmee de objectiviteit en betrouwbaarheid ernstig in twijfel trekken. Essent heeft er namelijk baat bij dat het onderzoek het bedrijf in een positief daglicht stelt. Dus kun je er per definitie vanuit gaan dat objectief onderzoek door Essent naar Essent niet langer mogelijk is.
Een ander voorbeeld van afhankelijk onderzoek is als je als onderzoeker persoonlijk betrokken bent bij je onderzoeksonderwerp. Om de objectiviteit van je onderzoek te bewaren, is het aan te bevelen om geen onderwerp te kiezen waar je emotioneel in geïnvesteerd bent. Je ideeën en gevoelens over het onderwerp zullen de vraagstellingen en onderzoeksopzet kleuren.
Een veelvoorkomende fout met betrekking tot subjectiviteit in onderzoek is als een onderzoeker een onderzoek doet binnen een bedrijf waar hij/zij ook werkt of stage loopt. In principe is het onderzoek niet fout, maar doorgaans heeft de onderzoeker de neiging om positief te spreken over het bedrijf vanwege enige affiniteit en trouw met en aan het bedrijf. Waak dus voor subjectieve uitspraken in je tekst als onderzoekende werknemer of stagiair. Valkuilen zijn bijvoorbeeld uitspraken als:
Al deze uitspraken zijn subjectief en niet feitelijk te bewijzen. Het is sowieso af te raden om te beweren dat iets of iemand ‘de beste’ is. Dit is namelijk vrijwel nooit te staven.
Objectiviteit bij de presentatie van meningen
Kwalitatief onderzoek is doorgaans gebaseerd op de meningen van mensen. Deze meningen heb je bijvoorbeeld verzameld met enquêtes of interviews. De meningen moeten, ondanks dat het subjectieve meningen zijn, objectief in de scriptie verwerkt en gepresenteerd worden. Dit doe je op de volgende manier:
Stel je hebt aan klanten van Essent gevraagd wat zij van Essent vinden. De vraag in de enquête was:
- Kunt u vertellen wat u van Essent vindt?
Na het verwerken van de resultaten, merk je dat de klanten over het algemeen positief zijn over Essent. Ze zijn blij met de snelle klantenservice en scherpe prijzen. Toch kun je het volgende niet in je resultatensectie opschrijven:
Op deze manier presenteer je de subjectieve meningen van je participanten als een objectief feit en dat is onjuist. De volgende formulering is wel correct:
Ten eerste maak je duidelijk dat het om de mening van de klanten gaat, niet om een objectieve representatie van Essent. Ten tweede geef je met het woord ‘overwegend’ aan dat er ook klanten zijn die met hun mening niet aansluiten bij deze mening. Om nog objectiever en sluitender te zijn, is het aan te bevelen in plaats van ‘overwegend’ een exact percentage te noemen: 78% van de ondervraagde klantengroep is van mening dat…
Hulp van een professional
Heb je moeite met het schrijven van je scriptie? Lukt het niet om de feedback van je begeleider te verwerken? Dan is het wellicht een idee om scriptiebegeleiding van Scriptium in te schakelen. Onze begeleiders kunnen uitstekend helpen met het opzetten en verbeteren van je scriptie. Daarbij staan ze 7 dagen per week voor je klaar.
Hallo Scriptium,
Is het überhaupt in de praktijk mogelijk om een objectief onderzoek uit te voeren? Alleen al het feit dat je vanuit een bepaalde invalshoek naar een onderwerp kijkt maakt een onderzoek toch per definitie niet objectief?
hallo ForteFiesta,
Bedankt voor je vraag/opmerking. Het is een terechte opmerking van jou. Een volledig objectief onderzoek bestaat inderdaad niet. De onderzoeker maakt altijd bepaalde keuzes, daar waar een andere onderzoeker wellicht andere keuzes zou maken of verbanden zou leggen. De onderzoeker is ook een mens, met eigen motivaties, drijfveren en soms belangen. Bovendien wordt het uitgevoerde onderzoek altijd in beschreven taal uitgedrukt. Taal bevat een subjectieve dimensie, in de zin dat je zaken op een verschillende manier kunt uitleggen of uitdrukken in geschreven woorden. En zo zijn er nog andere bezwaren en kanttekeningen die je kunt plaatsen. Je kunt deze discussie zo ver doorvoeren dat je kan debatteren over de vraag of objectiviteit wel bestaat, of wat het nou eigenlijk precies is. Dan wordt het een filosofische discussie.
Anderzijds kan gezegd worden dat er op zijn minst naar objectiviteit gestreefd moet worden in onderzoek, of dat de schijn van subjectiviteit vermeden dient te worden. Dit is afhankelijk van de manier waarop je je onderzoek opzet, maar ook van hoe je de zaken formuleert. Het is nu eenmaal de regel dat onderzoek zo objectief mogelijk moet zijn. Jij als onderzoeker dient de lezer er dan van te overtuigen dat dat het geval is met je eigen onderzoek. Eigenlijk komt het erop neer dat je in je scriptie aangeeft hoe je het onderzoek tegen jezelf en je eigen subjectieve blik hebt beschermd. Het is al bij al een erg interessante discussie, en je vraag is zeker terecht!