Scriptium- Posted on
Model van Korthagen
Het is tijdens je studie vaak nodig om te reflecteren op je eigen gedrag. Dit kan wanneer je een reflectieverslag moet schrijven of wanneer je dient te reflecteren op je eigen handelen tijdens het schrijven van een scriptie. Moet jij voor je reflectieverslag reflecteren? Dat kan uitstekend met het Model van Korthagen. Dit is een handige methode waarbij je in 5 stappen kunt reflecteren op je acties. In deze blog gaan wij dieper in op reflecteren en het Model van Korthagen. Zoek je een andere reflectiemethode? Bekijk ook ons artikel over de ABCD-reflectiemethode.
Wat wordt bedoeld met reflecteren?
De letterlijke betekenis van het begrip ´reflecteren’ is overdenken of beschouwen. Er bestaan echter meerdere manieren waarop je dit woord kunt omschrijven:
In het kort gezegd: reflecteren is terugkijken op een bepaalde ervaring, om er iets van te leren, met een blik op de toekomst.
Waar is reflecteren goed voor?
Studenten reflecteren vaak voor verslagen waarbij ze terugblikken op hun eigen handelen. Door te reflecteren doe je nieuwe inzichten op over wat je nu eigenlijk hebt gedaan. Vaak zie je door terug te blikken pas in hoe het je afging, in plaats van op het moment zelf. Zonder te reflecteren zou je daar niet snel achter zijn gekomen. Het is dus zeer waardevol om terug te blikken op je handelen. Niet alleen voor het schrijven van je reflectieverslag, maar ook voor jezelf. Je kunt het zien als een leermoment dat je nodig hebt om verder te groeien.
Hoe kan ik goed reflecteren?
Nu je weet wat reflecteren is en waarom je het zou doen, kun je beginnen. Maar hoe ga je aan de slag? Wij geven je een aantal richtlijnen:
Model van Korthagen
Voor effectief reflecteren op je eigen acties kun je het Model van Korthagen gebruiken. Dit is een concreet stappenplan dat jou helpt om goed te kunnen terugblikken.
Stap 1: Handelen
In deze eerste stap beschrijf je een ervaring of situatie waarop je gaat reflecteren. Hierbij geef je antwoord op de volgende vragen:
Stap 2: Terugblikken
Bij de tweede stap sta je stil bij wat er precies gebeurde. Hierbij houd je de volgende vragen in gedachten:
Ik wilde graag op een effectieve manier de deelnemers uitnodigen en inplannen voor een interview. Daarom dacht ik dat e-mails versturen en tijdslotten inplannen met Google Calendar een goed idee zou zijn. Ook dacht ik dat het handig zou zijn om de interviews af te nemen in een vergaderruimte in het gebouw binnen het bedrijf en het op te nemen voor de latere analyse.
Bij het plannen van de interviews stelde ik vast dat het lastig was om allemaal individueel afspraken te maken via Google Calendar. Vaak wilden medewerkers allemaal op dezelfde dag (vrijdagmiddag) een afspraak maken en hier had ik onvoldoende rekening mee gehouden. Dat had ik natuurlijk kunnen verwachten, omdat de medewerkers de rest van de week andere activiteiten hebben en het lastig was om op korte termijn tijd vrij te maken.
Ook merkte ik tijdens het afnemen van de interviews dat medewerkers vaak afgeleid waren door omgevingsgeluiden en bewegingen. De vergaderruimte was in een gedeelde ruimte zonder muren. Ik voelde me geïrriteerd dat het moeilijk was om de aandacht erbij te houden en vreesde dat mijn opnames niet goed zouden zijn.
Als laatste merkte ik dat het transcriberen van de interviews een erg langdurig proces was. Ik vroeg me af of dat niet makkelijker kon.
Stap 3: Bewustwording
Bij stap drie word je je bewust van je handelen en probeer je inzicht te krijgen in het ´waarom´:
Het moeilijk plannen van de interviews heeft voor vertraging gezorgd, omdat het nu lastig was om iedereen op korte termijn te interviewen. Dit heeft ervoor gezorgd dat ik pas later kon afstuderen dan gepland.
Ook heeft het houden van de interviews in de open vergaderruimte ervoor gezorgd dat er mogelijk minder goede antwoorden zijn verzameld en dat de verzamelde data minder waardevol was dan dat deze had kunnen zijn. Dit heeft ervoor gezorgd dat mijn onderzoek misschien van minder hoge kwaliteit is geweest.
Afsluitend heeft het handmatig transcriberen van de interviews ervoor gezorgd dat ik veel tijd kwijt was. Deze tijd had ik beter kunnen besteden aan het analyseren van de data, zodat ik mogelijk eerder had kunnen afstuderen.
Stap 4: Alternatieven
Bij de vierde stap bedenk je een paar alternatieven of oplossingen om het probleem op te lossen. Om dit te doen, beantwoord je de volgende vragen:
Voor het plannen van de interviews had ik beter een aantal vrijdagmiddagen kunnen selecteren waarbij ik zelf de interviews had ingepland met de medewerkers. Dit heeft als voordeel dat ik een strakkere planning had kunnen aanhouden en eerder had kunnen afstuderen. Een nadeel is dat medewerkers misschien niet akkoord zouden gaan met het tijdstip en ik dan minder interviews afgenomen zou hebben. Desondanks denk ik dat een meer gestructureerde aanpak beter zou zijn voor de planning.
Ook had ik misschien beter een gesloten vergaderruimte kunnen reserveren of zelf een vergaderruimte kunnen huren. Een voordeel hiervan zou zijn dat medewerkers minder afgeleid zouden zijn en misschien eerlijker en diepgaander zouden antwoorden. Een nadeel is dat ik dan ver van tevoren een afspraak moet maken met de bedrijfsleider, of dat de kosten voor het zelf huren van een vergaderruimte hoog zouden zijn. Ook zouden medewerkers dan moeten reizen, wat ze misschien minder enthousiast zou maken voor het participeren aan de interviews.
Afsluitend had ik misschien beter naar een geautomatiseerde oplossing kunnen zoeken voor het transcriberen van de interviews. Er bestaat software om dit te doen en dit had mij veel tijd gescheeld. Echter, het kan zijn dat de software niet zo accuraat transcribeert als ik dat zelf doe. Gezien het achtergrondgeluid in de vergaderruimte was deze software misschien ook niet zo effectief geweest.
Stap 5: Uitproberen
Nu is het tijd om jouw bedachte oplossingen uit te proberen. Om het concreet te maken voor jezelf, kun je het volgende bedenken:
Als ik in mijn latere werk wederom interviews moet uitvoeren of afspraken moet maken met meerdere medewerkers, dan zal ik dit op een meer gestructureerde manier aanpakken. Ik zal dan zelf tijdstippen voorstellen aan de medewerkers. Hierbij zal ik erop letten dat ik dit ruim van tevoren doe, zodat er enige flexibiliteit bestaat bij het inplannen.
Ook zal ik de volgende keer de bedrijfsleider vragen om een gesloten vergaderruimte te reserveren voor interviews. Dat zal de kwaliteit van de interviews bevorderen. Ik zal er dan op letten dat medewerkers goed gefocust met het interview bezig zijn.
Afsluitend zal ik op zoek gaan naar geschikte software voor het transcriberen van de interviews. Ik zal er dan voor zorgen dat de audio-opnames van goede kwaliteit zijn, zodat het transcriberen vlekkeloos verloopt. In een stillere omgeving zal dit gemakkelijker gaan.
Het model van Korthagen is een reflectiecirkel. Na stap 5 kom je namelijk automatisch terug bij stap 1. Zo kun je het proces van reflectie opnieuw doorlopen. Hieronder zie je een handige visualisatie van het model:
Meer hulp nodig? Scriptium staat voor je klaar
Loop je tegen problemen aan tijdens het schrijven van je scriptie? Scriptium kan je helpen om je eindwerk foutloos in te leveren. Onze professionele begeleiders staan 24/7 voor je klaar om je scriptie naar een hoger niveau te tillen. Heb je je scriptie of verslag al af? Schakel dan één van onze correctoren in om je tekst na te laten kijken op taal en zinsstructuur. Wil je liever je scriptie laten nakijken op inhoud? Ook daarvoor ben je bij Scriptium aan het juiste adres. Neem vandaag nog contact met ons op, en we helpen je meteen!
Aniek is contentschrijver bij Scriptium. Ze studeerde Crossmediale Communicatie aan Hogeschool Rotterdam en heeft inmiddels al enige ervaring in de wereld van marketing en communicatie. Haar passie ligt bij het schrijven en creëren van content die er toe doet.
