Scriptium- Posted on
Kwantitatief vs. kwalitatief
Als je begint met je scriptieproces, is de eerste stap het kiezen van een onderwerp. Daarna formuleer je een onderzoeksvraag en kies je of het een kwantitatief of kwalitatief onderzoek wordt. Welk type onderzoek je kiest, bepaalt welke onderzoeksmethode daarbij hoort en hoe je praktijkonderzoek eruit zal zien. We hebben de twee verschillende onderzoeksvormen voor je naast elkaar gelegd.
Kwalitatief onderzoek - wat is het?
Kwalitatief onderzoek staat haaks op kwantitatief onderzoek. Daar waar je bij kwantitatief onderzoek op zoek bent naar cijfermatige gegevens, zijn meningen en motivaties juist de focus bij kwalitatief onderzoek. Dit levert een verschil in vraagstelling en onderzoeksmethodiek op.
Kwalitatief onderzoek wordt gekenmerkt door de volgende eigenschappen:
Kwantitatief onderzoek - wat is het?
Kwantitatief onderzoek wordt toegepast bij het verzamelen van cijfermatige gegevens. De resultaten worden dan ook doorgaans verwerkt in tabellen, grafieken en diagrammen. Een goede kennis en vaardigheid met betrekking tot het programma SPSS is aan te bevelen bij het uitvoeren van kwantitatief onderzoek.
(Goed) kwantitatief onderzoek voldoet typisch aan de volgende kenmerken:
Kwalitatieve methodiek - interviews
De bekendste methode van kwalitatief onderzoek is het interview. Een diepte-interview is gestructureerd, semigestructureerd of ongestructureerd. Het biedt veel ruimte voor vrije interpretatie en meningen van de participant. Interviews zijn echter wel tijdrovend. Per participant is er gemiddeld acht uur nodig voor het afnemen, verwerken en analyseren van de interviewresultaten.
Bij een interview wordt de invloedrijke rol van de onderzoeker direct duidelijk. De vragen worden immers gesteld en geformuleerd door de onderzoeker. Zo is het onvermijdelijk dat hij/zij invloed uitoefent op de resultaten.
Observaties
Bij beschrijvend onderzoek kan een (participerende) observatie geschikt zijn. De onderzoeker kiest er dan voor om de leden van de doelgroep te observeren tijdens het uitvoeren van de onderzoekshandelingen. Concreet kan dit bijvoorbeeld betekenen dat een onderzoeker een paar lessen een docent observeert die een nieuwe onderwijstechniek toepast. Bij participerende observatie neemt de onderzoeker zelf deel aan de onderzoekshandeling. De onderzoeker is dan bijvoorbeeld zelf een leerling in de les. Observatie als onderzoeksmethode is overigens zeer geschikt voor beschrijvend onderzoek.
Etnografisch onderzoek
Etnografisch onderzoek is met name populair in de gedragsstudies. De onderzoeker observeert vanaf een afstand het gedrag van een lid van de doelgroep. Er wordt bijvoorbeeld een analyse gemaakt van hoe een klant zich gedraagt na het consumeren van een product. Zo wordt in kaart gebracht of een product de klant tevreden stelt of niet. Op microniveau wordt etnografisch onderzoek op basis van lichaamstaal bijvoorbeeld toegepast op cliënten in de psychologie en psychiatrie, om zo de behandeling te kunnen optimaliseren.
(Groeps)discussies
Een onderzoeker kan ervoor kiezen om een discussie aan te gaan met een participant of meerdere participanten. In dat laatste geval spreken we van een groepsdiscussie. Tijdens een dergelijke discussie wordt de onderzoekskwestie openlijk besproken met experts en ervaringsdeskundigen. Bij een discussie geldt doorgaans dat expertise en kennis van de onderzoeker en de participanten de kwaliteit van de discussie vergroot. Een discussie is een goed alternatief voor diepte-interviews, omdat er meerdere participanten tegelijk aan het woord zijn. In ruil voor deze tijdsbesparing levert de onderzoeker enige diepte op persoonlijk niveau in. De participanten worden immers niet langer één op één gesproken. Daarnaast dient er rekening gehouden te worden met de privacy van de participanten. Zij zijn mogelijk geneigd niet openlijk te spreken over gevoelige informatie in een groepsdiscussie.
Literatuuronderzoek
Voor sommige studies, bijvoorbeeld geschiedenis, Nederlandse literatuur en filosofie, is een literatuuronderzoek een geschikte kwalitatieve onderzoeksmethode. In feite heeft elk onderzoek een literatuurgedeelte, maar bij een kwalitatieve literatuurstudie is het literatuuronderzoek de enige toegepaste methode. Je verzamelt de onderzoeksgegevens zelf uit bestaande literatuur of geschreven bronmateriaal.
Kwantitatieve methodiek - enquêtes
Het afnemen van enquêtes met gesloten vragen bij de steekproefpopulatie is de populairste kwantitatieve onderzoeksmethode. Op deze manier ontstaat er snel en nauwkeurig inzicht in hoeveel participanten wel of niet geïnteresseerd zijn in iets, iets wel of niet voordelig vinden of wel of niet tevreden zijn.
Kwantitatieve methodiek - big data
Het is tegenwoordig gangbaar om je kwantitatieve onderzoek te baseren op databanken. Diepgaande statistische analyses van data die al verzameld zijn door instanties, kunnen een goede basis vormen van je onderzoek. Denk hierbij aan demografische en etnische gegevens over klanten van online shopping centra. Of bijvoorbeeld klikgedrag van bezoekers van platformsites om consumer behavior binnen platformisering te onderzoeken. Het pluspunt van werken met big data is dat je niet zelf data hoeft te verzamelen. Het minpunt is dat je toestemming moet hebben van de verzamelaar of de eigenaar van de data.
Werken met een steekproef
Vooral bij kwantitatief onderzoek is het van belang dat je werkt met een goede steekproef. Bij een steekproef voer je het onderzoek uit op een deel van de onderzoekspopulatie. Dat deel dient wel representatief te zijn voor de hele groep. Hou er rekening mee dat één respondent veel meer invloed heeft op de resultaten als je steekproefgroep klein is. Om die reden geldt in principe altijd de regel: ‘hoe groter de steekproef, hoe beter’.
Als je gebruik wilt maken van een steekproef, dien je te bewijzen dat je steekproefgroep representatief is voor de hele doelgroep. De beste manier om dat te doen is om een berekening van de steekproefgrootte uit te voeren. Op internet zijn allerlei calculators beschikbaar die dit voor je doen. Het is echter niet toegestaan om in je scriptie je steekproefgrootte te verdedigen door te verwijzen naar een online calculator. Je dient de berekening dan te herhalen in de scriptie op een overzichtelijke en duidelijke manier voor de lezer.
Voorbeeld van kwalitatief onderzoek
Laten we alle kennis over kwalitatief onderzoek illustreren met een fictief voorbeeld. Stel we willen onderzoeken waarom het aantal klanten dat in de winter van 2021 een Toyota kocht, deze auto plotseling wil inruilen voor een ander model. We formuleren de volgende onderzoeksvraag:
Wat motiveert klanten om hun Toyota Yaris aangeschaft in de maanden november en december van 2021 bij autodealer Schraven in te ruilen voor een ander model vóór mei 2022?
Deze onderzoeksvraag is duidelijk en afgebakend. Een passende methodiek zou een diepte-interview zijn met alle klanten die in de doelgroep vallen, afhankelijk van hoe groot die doelgroep is. Een groepsdiscussie is in dit geval ongeschikt. Het terugbrengen van een onlangs aangeschafte auto kan namelijk persoonlijke redenen hebben.
De volgende stap is het opstellen van een semigestructureerd interview met vragen die de onderzoeker wil stellen. De vraagstelling dient zo objectief mogelijk te zijn.
Na het afnemen van de interviews voert de onderzoeker een analyse van de resultaten uit. Op basis van die analyse wordt een conclusie getrokken en antwoord gegeven op de hoofdvraag.
Voorbeeld van kwantitatief onderzoek
Stel we willen weten of een nieuwe koffie van Starbucks Oss lekker is. Na het afbakenen van dit onderwerp, wordt de volgende onderzoeksvraag geformuleerd:
Hoeveel procent van de klanten die een latte macchiato deluxe venti van Starbucks filiaal Oss centrum geconsumeerd hebben, is tevreden over dit product?
Dit is een kwantitatieve onderzoeksvraag. Om de populariteit van de koffie te meten is ervoor gekozen om te onderzoeken hoeveel klanten tevreden zijn. Klanttevredenheid is hier dus gerelateerd aan de populariteit van het drankje. Een geschikte onderzoeksmethode zou een korte enquête met gesloten vragen zijn over of de klant tevreden is.
Een andere kwantitatieve benadering zou kunnen zijn dat er onderzocht wordt hoe vaak deze nieuwe koffie wordt verkocht ten opzichte van andere populaire producten. In dat geval bepaal je dat de verkoopcijfers gerelateerd zijn aan de populariteit van een drankje. De methodiek zou bestaan uit een analyse van de verkoopcijfers van verschillende drankjes binnen een vastgesteld tijdsbestek.
Deze kwestie kan ook kwalitatief benaderd worden. In dat geval wordt er niet uitgegaan van een verband tussen of een drankje lekker is en verkoopcijfers of klanttevredenheid. De onderzoeksvraag zou zijn:
Hoe wordt de latte macchiato deluxe venti van Starbucks filiaal Oss centrum ontvangen door klanten die dit product geconsumeerd hebben?
Een geschikte onderzoeksmethode is in dit geval het afnemen van (semigestructureerde) interviews of enquêtes, met objectieve open vragen over het drankje.
| Kwalitatief | Kwantitatief |
|---|---|
|
Interviews |
Enquête |
|
Focusgroep |
Big data |
|
Participerende observatie |
Experimenteel onderzoek |
|
Kwalitatieve literatuurstudie |
Monitoringsonderzoek |
|
Case study |
Niet-participerende observatie |
|
Etnografisch onderzoek |
Tracking |
|
Open enquête |
Panelonderzoek |
Hulp van een professional
Zie je door de bomen het bos niet meer? Heb je moeite om een kwalitatief of kwantitatief onderzoek op touw te zetten? Dan is het wellicht een idee om scriptiebegeleiding van Scriptium in te schakelen. Onze begeleiders kunnen uitstekend helpen met het opzetten en verbeteren van je methodedeel. Daarbij staan ze 7 dagen per week voor je klaar.
In mijn theorie komen behoorlijk wat cijfermatige gegevens voor. Hoe moet ik dat dan noemen? Een kwantitatief onderzoek, of heet dat dan ook gewoon literatuuronderzoek?
een literatuuronderzoek kan cijfermatige gegevens bevatten. Ook dan heet het een literatuuronderzoek. Je kunt een kwantitatief onderzoek hebben waarin een literatuuronderzoek is opgenomen. Je hebt dan de theorie opgesteld en vervolgens bijvoorbeeld in het praktijkgedeelte enquêtes gehouden.
Ik doe een onderzoek met een gestructureerd interview. Iedereen heeft dezelfde vragen gekregen, en de antwoorden lijken ook op elkaar. Is dit dan een kwantitatief onderzoek?
in principe voer je een kwalitatief onderzoek uit als je interviews houdt, ook bij een gestructureerd interview. Er is geen sprake van vaste antwoorden, waarbij de resultaten makkelijk te kwantificeren zijn.
Bij mij enquête hebik drie open vragen gesteld. Is er dan nog sprake van alleen een kwantitatief onderzoek?
In principe is het deels ook een kwalitatief onderzoek. Maar als het slechts drie vragen zijn, en er zijn meer gesloten vragen, dan kan dit onder de noemer ‘kwantitatief onderzoek’ worden geplaatst.
Hallo Scriptium,
Kan een enquête ook een kwalitatief onderzoek zijn?
Hallo Tommie,
Bedankt voor je vraag. Ja, zeker, als je alleen open vragen via een enquête stelt. Het is dan eigenlijk een interview dat schriftelijk wordt gehouden.
Hoi,
voor mijn kwalitatieve onderzoek wil ik graag een open enquete gebruiken, maar hoe worden de resultaten hiervan verwerkt? Is dit hetzelfde als bij een interview, middels transcriberen/ coderen etc? Hoe wordt deze data geanalyseerd?
Hallo Demi,
Bedankt voor je zeer goede vraag. Ja, je kunt ervoor kiezen om net als bij interviews de antwoorden bij een open enquête te coderen, en dus een bepaald coderingsproces te volgen, als je volledig systematisch te werk wilt gaan. Je zou er ook voor kunnen kiezen een woordenwolk te gebruiken ter presentatie van de resultaten. Een woordenwolk toont veelgebruikte belangrijke woorden en zinsdelen die respondenten gebruiken in antwoorden op open vragen. Dat kun je bijvoorbeeld doen met een wordcloud generator. Zie https://www.questionpro.com/features/word-cloud.html. Een woordenwolk geeft een visuele weergave van wat de respondenten belangrijk vinden of waar ze de nadruk op leggen. Je kunt antwoorden op open enquêtevragen ook volledig kwantificeren. Je creëert dan (antwoord)categorieën en kijkt hoe vaak de antwoorden van de respondenten binnen die antwoordcategorieën vallen.
Bijvoorbeeld, je hebt een vraag als: ‘Wat is je favoriete social mediaplatform?’ Op basis van de antwoorden van de respondenten, na categorisatie, blijkt dat je vijf categorieën kunt opstellen: Twitter, Facebook, Snapchat, Tiktok en YouTube. Vervolgens kijk je hoeveel antwoorden in elke categorie vallen. En dit kun je vervolgens ook visualiseren in een grafiek of tabel. Bij meer complexe open enquêtevragen, waarbij ook meer complexe antwoorden gegeven worden, wordt het echter lastig om de antwoorden te kwantificeren. Als je dan systematisch te werk wilt gaan, raad ik aan om te coderen op basis van open, axiaal en selectief, of thematisch coderen. Een absolute regel hiervoor is er niet, maar er kunnen bepaalde richtsnoeren en wetenschappelijke conventies worden gebruikt, en er kan gekeken worden naar de aard van het onderzoek en het onderwerp, en naar hoe je de resultaten wilt presenteren en analyseren, om daar de methode op aan te passen. Uiteraard telt ook de persoonlijke visie van je schoolbegeleider.