De onderdelen van de inleiding

Een scriptie is opgebouwd uit standaardonderdelen in vaste volgorde. Je begint de scriptie met de inleiding. De inleiding bestaat ten eerste uit een beschrijving van de aanleiding. Ten tweede bestaat deze uit de scope van het onderzoek. Daarna volgt de relevantie en soms een kort literatuuroverzicht. Vervolgens de doelstellingprobleemstelling en onderzoeksvraag. Daarna volgt een kort overzicht van de onderzoeksopzet, en ten slotte de leeswijzer. Dit artikel bevat informatie over dit laatste onderdeel: de leeswijzer.

De leeswijzer

De leeswijzer is een tekst die de lezer een overzicht geeft van waar in je scriptie bepaalde zaken te vinden zijn. Je beschrijft per hoofdstuk wat er besproken wordt. De leeswijzer is niet zo ingewikkeld. Het is ook een onderdeel dat doorgaans in een later stadium van het schrijfproces geschreven wordt. Je dient immers eerst te weten wat er precies in de hoofdstukken komt te staan. Toch is het aan te bevelen om voor jezelf al in een vroeg stadium een leeswijzer te schrijven, zodat de scriptiestructuur duidelijk wordt.

Sommige opleidingen eisen dat er een goedgekeurde inleiding overhandigd wordt voordat je daadwerkelijk aan het literatuuronderzoek en/of experimenten begint. Een correcte leeswijzer is daar een onderdeel van.

De leeswijzer schrijven

Het probleem met de leeswijzer is dat deze doorgaans nogal een saaie stuk tekst is. Er wordt een opsomming gegeven van wat er in de verschillende hoofdstukken staat. Vaak is het moeilijk om gevarieerde taal te gebruiken. Het is dus aan te bevelen om synoniemen te gebruiken en de zinsstructuur per zin te veranderen. Zo wordt je leeswijzer dynamisch en prettiger om te lezen. Algemeen geaccepteerd is de passieve vorm in de leeswijzer:

In principe is er niets mis met deze korte leeswijzer. De passieve werkwoordsvorm is academisch geaccepteerd. Helaas is er ook niets aantrekkelijk aan deze tekst. De formulering is eentonig en herhalend. Het is dus aan te bevelen om de passieve vorm af te wisselen met de actieve werkwoordsvormen:

Passief versus actief

Op het gebied van academisch taalgebruik bestaat een discussie over passief tegenover actief taalgebruik in de leeswijzer. Hoofdstukken, secties, paragrafen of alinea’s zijn namelijk geen handelende entiteiten. Ze kunnen dus niet iets ‘doen’. Als je dus in je leeswijzer schrijft “Hoofdstuk 3 analyseert de resultaten”, zeg je dat ‘hoofdstuk 3’ de analyse heeft uitgevoerd. Dat is feitelijk niet waar. Jij als onderzoeker hebt de analyse uitgevoerd. Hoofdstuk 3 bevat enkel de weergave van de resultaten van je analyse. Meestal zijn deze werkwoordconstructies fout. Ze worden dan ook door correctoren van Scriptium bij een scriptiecorrectie aangepast.

Toch hebben we in de vorige alinea vastgesteld dat actieve werkwoordsvormen in de leeswijzer wenselijk zijn om eentonigheid en saaie tekst te voorkomen. Dit probleem wordt opgelost met een IS-AV-constructie. Het is niet relevant om op de taalkunde achter deze constructie in te gaan. Wat van belang is, is dat sommige actieve werkwoorden wel aan een zogenaamd onbezield onderwerp gekoppeld mogen worden. Een IS-AV-constructie ziet er typisch als volgt uit:

  • Hoofdstuk 3 presenteert de conclusie

Hoewel hoofdstuk 3 niet kan presenteren omdat het geen handelende entiteit is, kun je wel beargumenteren dat het hoofdstuk op een passieve manier iets presenteert. Daarom is een constructie als deze zeer geschikt voor de leeswijzer. Zolang je in de leeswijzer kiest voor synoniemen als ‘presenteren’, ‘behandelen en ‘bespreken’, vorm je vrijwel altijd een IS-AV-constructie.

Synoniemen

Het kan soms lastig zijn om geschikte synoniemen te bedenken voor je IS-AV-constructies. Vooral als je scriptie veel hoofdstukken bevat. Hieronder volgt een lijst met geschikte werkwoorden:

  • Aangeven

  • Aantonen

  • Antwoord geven op

  • Behandelen

  • Beschrijven

  • Bespreken

  • Bieden

  • Definiëren

  • Formuleren

  • Introduceren

  • Onderbouwen

  • Presenteren

  • Samenvatten

  • Schetsen

  • Toelichten

  • Uiteenzetten

  • Uitleggen

  • Vergelijken

  • Weergeven

Voorbeeld van een leeswijzer

Hieronder volgt een voorbeeld van een korte leeswijzer. De leeswijzer kan naar keuze worden uitgebreid door iets dieper in te gaan op wat er in elk hoofdstuk besproken wordt.

 In hoofdstuk 1 zal het theoretisch kader worden geschetst, waarin het kwantitatieve onderzoek inbedding heeft gekregen. Hoofdstuk 2 bevat de bespreking van de methodologie. De gehanteerde methode van het kwantitatieve onderzoek wordt daarin uitgebreid toegelicht. In hoofdstuk 3 zijn de gegevens van het praktijkonderzoek verwerkt. Vervolgens vindt in hoofdstuk 4 de analyse van de gegevens plaats aan de hand van een SWOT en een schematische uitwerking daarvan. Ten slotte worden in hoofdstuk 5 conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan.

Hulp van Scriptium

Wil je graag hulp van een professional bij het opstellen of schrijven van de inleiding en structuur van je scriptie? Scriptium kan helpen met persoonlijke scriptiebegeleiding. Heb je je scriptie al af? Laat dan wat je al geschreven hebt nakijken door een corrector. Liever eerst advies over welke vorm van hulp bij jou past? Stuur dan een bericht aan Scriptium. Wij staan 7 dagen per week voor je klaar.

4 reacties

  1. een leeswijzer is op tal van teksten van toepassing, niet alleen op scripties. Het is echter niet gebruikelijk om bij een betoog een leeswijzer te gebruiken. Dit omdat een betoog meestal kort is en omdat je daarin vaak vrij snel to the point moet komen. Een leeswijzer is dan een nodeloze onderbreking.

  2. Hallo Scriptium. Ik heb veel aan jullie hulp gehad. Dank daarvoor. Nou heb ik in mijn scriptie voor elk hoofdstuk een soort leeswijzer aan het begin geschreven. Mijn begeleider zij namelijk dat ik weinig structuur had en dit heb ik zo proberen te verbeteren. Mag je dat zo doen?

  3. Hallo Trey,
     
    Graag gedaan! Fijn te horen dat we je hebben kunnen helpen. Ik denk dat je bedoelt dat je bij ieder hoofdstuk een introductie hebt geschreven. De term leeswijzer in een scriptie wordt gebruikt voor de leeswijzer aan het slot van de inleiding. Je kunt andere hoofdstukken inleiden met een introductie. Het is niet gebruikelijk om dan telkens elke paragraaf te benoemen, zoals in de leeswijzer ieder hoofdstuk wordt genoemd. Het gaat dan om de algemene bespreking van welke belangrijke onderwerpen aan bod komen. Op deze pagina kun je lezen over de onderdelen van een scriptie.

Laat een reactie achter

Je hebt al gestemd op dit artikel. Bedankt :-)
Wat vind jij van dit artikel?