Wat is de doelstelling van een scriptie?

Je hebt het onderwerp voor je scriptie gekozen. Wat zijn de volgende stappen? Na het kiezen van je scriptieonderwerp, ga je een probleemanalyse uitvoeren en een probleemstelling en doelstelling formuleren. Uit de probleemanalyse vloeien de probleemstelling en de doelstelling voort.

Bij de probleemanalyse breng je alle aspecten van het probleem in kaart. In de probleemstelling hoort te staan wat het probleem precies is, wie de stakeholders zijn en waar het probleem zich afspeelt. In de doelstelling formuleer je waarom je precies gaat onderzoeken wat je onderzoekt. Samen met de probleemstelling leidt de doelstelling uiteindelijk tot de formulering van je onderzoeksvraag of hoofdvraag.

Je beschrijft dus het doel van je scriptie en onderzoek. De doelstelling is, net als de probleemstelling, een vast onderdeel van de scriptiestructuur. Deze dient opgenomen te worden in de inhoudsopgave.

Verschil probleemstelling, doelstelling en hoofdvraag

Veel studenten vinden het lastig om te begrijpen wat het verschil is tussen de probleemstelling, de doelstelling en de hoofdvraag. Dat is niet zo vreemd, want ze staan sterk met elkaar in verband. Daarbij komt het voor dat sommige begeleiders of zelfs hogescholen en universiteiten deze termen door elkaar heen gebruiken.

Op basis van de probleemstelling en de doelstelling formuleer je de hoofdvraag. Dit is de centrale vraag die beantwoord gaat worden in het onderzoek en heeft betrekking tot het probleem. De probleemstelling geeft nauwkeurig weer wat je precies gaat onderzoeken, terwijl de doelstelling het doel beschrijft van het gehele onderzoek. Welk doel dient bereikt te worden met dit onderzoek? Waar gaat het onderzoek inzicht in verkrijgen? Terwijl de probleemstelling en de doelstelling in gewone zinsvorm geschreven zijn, is de hoofdvraag in vraagvorm geschreven.

Dus, kort samengevat:

  • Je probleemstelling beschrijft het probleem dat onderzocht wordt in het onderzoek.

  • De doelstelling geeft aan waar het onderzoek inzicht in gaat verkrijgen.

  • De hoofdvraag (of onderzoeksvraag) is de vraag met betrekking tot het probleem waarop je scriptie of onderzoek antwoord geeft.

Het doel van de doelstelling

In het kort beschrijft je doelstelling het doel van het onderzoek, anders dan simpelweg ‘het probleem oplossen’. Sterker nog, het doel van je onderzoek is helemaal niet om het probleem op te lossen. Het doel is doorgaans om een mogelijke oplossing te formuleren, gebaseerd op onderzochte data en feiten. Het is dan vervolgens aan de stakeholders om die oplossing toe te passen.

In het kort heeft de doelstelling twee doelen:

In de doelstelling toon je de relevantie van het onderzoek aan. Je geeft antwoord op de vraag waarom het van belang is dat het onderzoek uitgevoerd wordt. We maken onderscheid tussen theoretische relevantie, maatschappelijke relevantie en praktische relevantie.

Onder theoretische relevantie scharen we doelen als het uitbreiden van bestaande wetenschappelijke kennis over het onderwerp. Een voorbeeld is het inzichtelijk maken van breinactiviteit bij kleuters met ADHD.

Tot maatschappelijke relevantie rekenen we doeleinden die iets kunnen bijdragen aan oplossingen voor problemen in de samenleving. Bijvoorbeeld inzicht bieden in de woningmarkt, waardoor de woningkrapte kan worden opgelost.

De praktische relevantie helpt bij het oplossen van een probleem van de organisatie of het bedrijf waar je onderzoek verricht. Een voorbeeld kan zijn het verhogen van de omzet met 40% binnen twee jaar na lancering van een nieuwe dienst, of een afdeling van een bedrijf meer als team laten opereren.

In de doelstelling maak je aan de lezers duidelijk wat zij kunnen verwachten van je scriptie. Dit aspect van de doelstelling is belangrijk bij een onderzoek dat je uitvoert in opdracht van een bedrijf of instantie. Het bedrijf heeft jou een probleem gegeven dat onderzocht moet worden. Het is van belang om voorafgaand aan het onderzoek zeker te stellen dat je als onderzoeker en het bedrijf dezelfde verwachtingen hebben. Op deze manier voorkom je dat er achteraf onenigheid ontstaat over hoe het onderzoek is verlopen en wat het eventueel oplevert.

Doelstelling formuleren

Een doelstelling bestaat uit vier onderdelen. Correctoren van Scriptium controleren je doelstelling op de volgende vier punten:

Onder een duidelijke kernformulering verstaan we enkele zinnen over het doel van je scriptie. Een voorbeeld kan zijn:

Het doel van dit onderzoek is om in kaart te brengen hoe de breinactiviteit bij Nederlandse leerlingen in het kleuteronderwijs met een leeftijd van vier jaar bij wie ADHD is vastgesteld afwijkt van de breinactiviteit bij leerlingen in het kleuteronderwijs zonder een ADHD-diagnose, tijdens het uitvoeren van basale lees- en rekentaken.

Dit is een duidelijke kernformulering waarin weinig tot geen ruimte bestaat voor ambiguïteit. In de doelstelling dien je vervolgens te bepalen welk soort onderzoek het meest geschikt is voor het bereiken van je doelstelling. In dit voorbeeld is dat vergelijkend onderzoek uitgevoerd door middel van fieldresearch in een experimentele setting.

De sectie met de relevantie van je onderzoek is ook een onderdeel van de doelstelling. Ga na wat je onderzoek zou toevoegen als het succesvol voltooid wordt. In dit geval is het inzicht in de afwijkende breinactiviteit nodig bij het ontwikkelen van effectief onderwijs voor leerlingen in de onderzochte doelgroep. Je onderzoek is dan dus relevant voor hen, voor docenten en voor het onderwijs.

Als we er vanuit gaan dat je dit onderzoek in opdracht van een onderwijsinstantie uitvoert, dien je ook te vermelden wat de opdrachtgever verwacht van je onderzoek. Doorgaans ziet een formulering van de wensen van de opdrachtgever er als volgt uit:

De opdrachtgever, basisschool de Vlinderboom in Rotterdam, wenst een rapport te zien van dit onderzoek, waarin inzichtelijk gemaakt is hoe de breinactiviteit bij kleuters met een ADHD-diagnose afwijkt van de breinactiviteit bij kleuters zonder een ADHD-diagnose. Dit rapport dient te bestaan uit een weergave van de verkregen data, een theoretisch kader waarop de methode en experimentontwikkeling gebaseerd zijn, een uitvoerige data-analyse en een conclusie gebaseerd op de data-analyse.

Op deze manier heb je voor de opdrachtgever en voor jezelf inzichtelijk gemaakt hoe je scriptie eruit gaat zien.

Voor je doelstelling is het belangrijk dat je de theoretische, maatschappelijke of praktische relevantie vermeldt, en indirect of direct naar het type onderzoek verwijst. Dit kan zijn dat je vermeldt dat je kwalitatief onderzoek gaat doen (direct) of dat je bepaalde primaire bronnen gaat gebruiken (indirect) om je doel te bereiken.

Een haalbare doelstelling formuleren voor je scriptie

Onthoud dit goed: het doel van je onderzoek is nooit om het probleem op te lossen, maar om meer inzicht in het probleem te verkrijgen. Maar het gebeurt natuurlijk al snel dat je te veel wilt bereiken in je onderzoek, om toch dichter bij de oplossing van het probleem te komen. Door een goed afgebakende doelstelling, zorg je ervoor dat je niet te veel hooi op je vork neemt en niet kunt leveren wat je wilt leveren.

Een goede doelstelling:

  • Geeft een goede afbakening van de reikwijdte en de diepgang van het onderzoek;

  • Draagt bij aan de algehele onderzoeksopzet en welke onderzoeksmethoden je gaat gebruiken;

  • Geeft aan hoe je onderzoek zal bijdragen aan de doelen van je opdrachtgever en/of de bestaande literatuur.

Professionele hulp van Scriptium

Heb je moeite met het opstellen van je probleemstelling en doelstelling? Wil je graag hulp van een professional die je ondersteunt bij het schrijven van de scriptie? Scriptium kan helpen met persoonlijke scriptiebegeleiding. Of het nu gaat om een kwalitatief of kwantitatief onderzoek, we hebben altijd een geschikte begeleider beschikbaar. Daarbij staan we 7 dagen per week voor je klaar.

4 reacties

  1. Ik hoop dat jullie mij kunnen helpen. Ik moet van school mijn doelstelling concreter en SMART beter formuleren. Hoe moet ik de doelstelling SMART formuleren? Het gaat om een organisatie, zij willen meer in mensen investeren zodat ze zich kunnen ontwikkelen en het verloop minder wordt. Sorry, ik zit met tijdsgebrek. Daarom mijn vraag hier even.

  2. Om tot een SMART doelstelling te komen, dienen de volgende 5 criteria te worden aangehouden. De doelstelling dient specifiek, meetbaar, haalbaar, tijdgebonden en acceptabel te zijn. In dit geval ga ik ervan uit dat de doelstelling al acceptabel is (voor management en werknemers), en dat hij haalbaar is. Hij is nog niet tijdgebonden, niet specifiek genoeg en niet meetbaar. ‘Mensen’ is niet specifiek. Daar kan beter werknemers staan. Ook is niet aangegeven om welke afdelingen het gaat. Als het om alle afdelingen gaat, dan gaat het om het hele bedrijf. Als het om één of enkele afdelingen gaat, dan dienen de afdelingen genoemd te worden. Het is niet meetbaar, omdat het niet duidelijk is waarin geïnvesteerd wordt en in welke mate het verloop gereduceerd moet worden. Wat betreft de tijdsperiode waarin het doel behaald kan worden: die kan bijvoorbeeld gaan over een half jaar, een jaar of twee jaar. Dat moet je ook aangeven.
     
    Een SMART doelstelling van het bedrijf kan dan zijn:
     
    (1) Het doel is dat bedrijf X meer in het kennisniveau van de werknemers van afdeling A investeert, zodat ze zich kunnen ontwikkelen, waardoor het verloop eind 2022 met 20% wordt gereduceerd.
     
    In je scriptie dien je het zo neer te zetten:
     
    (2) Het doel van dit onderzoek is inzicht geven in hoe bedrijf X meer in het kennisniveau van de werknemers van afdeling A kan investeren, zodat ze zich kunnen ontwikkelen, om zodoende het verloop eind 2022 met 20% te reduceren.

  3. Ik weet niet goed hoe ik de managementdoelstelling en de onderzoeksdoel moet opstellen of eigenlijk ook uit elkaar kan houden. Kunnen jullie mij helpen?

  4. Hallo Mercury,
     
    Je kunt naar bovenstaand antwoord kijken. In principe is dat ook een onderscheid tussen managementdoel (1) en onderzoeksdoel (2). Het wezenlijke verschil tussen het managementdoel en het onderzoeksdoel is dat het management een concrete oplossing wil toepassen op een probleem. Het onderzoeksdoel echter, is er niet op gericht een probleem daadwerkelijk op te lossen, maar hooguit een mogelijke oplossing aan te bieden of inzichten te geven in een vraagstuk. In de praktijk kan het voorkomen dat er een discrepantie is tussen het managementdoel en het onderzoeksdoel. Omdat je onderzoek in principe op één vraagstuk gebaseerd moet zijn, kan dit voor verwarring zorgen. Probeer dus het managementdoel en het onderzoeksdoel zo dicht mogelijk op elkaar aan te laten sluiten, als dat mogelijk is.

Laat een reactie achter

Je hebt al gestemd op dit artikel. Bedankt :-)
Wat vind jij van dit artikel?