Onderzoeksopzet schrijven

Voordat je begint aan je scriptieonderzoek, schrijf je een onderzoeksopzet. Vaak is dit een verplicht onderdeel van het schrijfproces. Een onderzoeksopzet is eigenlijk een plan van aanpak waarmee jij je onderzoeksvraag gaat beantwoorden. In je onderzoeksopzet maak je bijvoorbeeld keuzes over je methodes en procedures. Het is belangrijk dat de keuzes in je onderzoeksopzet goed bij de doelen van je onderzoek passen. Maar hoe doe je dit nu precies? En wat moet er allemaal in komen te staan? Op deze pagina lees je alles over het schrijven van een goede onderzoeksopzet.

Formuleer je onderzoeksvraag

Voordat je begint aan het schrijven van je onderzoeksopzet heb je de onderzoeksvraag al geformuleerd. Deze is vaak ontstaan vanuit het vooronderzoek dat je hebt gedaan over je onderwerp, bijvoorbeeld in de vorm van een literatuurstudie. Het is belangrijk om je onderzoeksvraag helder te hebben. Pas dan kun je gaan nadenken over hoe je het onderzoek gaat aanpakken. Natuurlijk moet je onderzoeksvraag haalbaar en goed afgebakend zijn om een goede onderzoeksopzet te kunnen schrijven.

Formuleer je doelen

Formuleer de doelen van je onderzoek. Wat wil je precies bereiken met het onderzoek? Wil je op zoek naar een oplossing voor een bepaald probleem? Wil je een concept begrijpen? Wil je onderzoeken of een bepaald product kans heeft om op de markt gebracht te worden? Schrijf duidelijk op wat je doelen zijn. Vaak komt hier ook de relevantie van je onderzoek uit voort. Wat kan jouw onderzoek betekenen voor de maatschappij/een bedrijf?

Kies je onderzoeksbenadering

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen kwalitatief en kwantitatief onderzoek. Dit zijn twee verschillende soorten benaderingen. In je onderzoeksopzet schrijf je op wat jouw benadering gaat worden.

  • Kwalitatief onderzoek
    Het gaat bij dit type onderzoek om het interpreteren en begrijpen van oordelen, ideeën en percepties. Je verzamelt geen kwantitatieve data, maar trekt conclusies aan de hand van je interpretaties. Het doel van kwalitatief onderzoek is het verkrijgen van diepgaande kennis of om nieuwe ideeën op te doen. Exploratief onderzoek is meestal kwalitatief van aard, omdat hierbij naar diepgaande inzichten wordt gezocht.

  • Kwantitatief onderzoek
    Bij kwantitatief onderzoek verzamel je data in de vorm van getallen en metingen. Je toetst bijvoorbeeld de relatie tussen variabelen. Metingen worden vaak in tabellen of grafieken uitgedrukt. Het doel van kwantitatief onderzoek is kennis vergaren over variabelen en het toetsen van hypothesen. Kwantitatief onderzoek is doorgaans betrouwbaarder dan kwalitatief onderzoek, maar past niet bij onderzoek waarbij nog weinig informatie over het onderwerp bekend is.

Bepaal je onderzoeksontwerp

Het onderzoeksontwerp is in wezen het soort onderzoek dat je gaat uitvoeren. De benadering van je onderzoek geeft je een aantal keuzes voor een onderzoeksdesign.

  • Experimenteel of quasi-experimenteel onderzoek
    Je toetst door middel van een experiment de invloed van een onafhankelijke variabele op een afhankelijke variabele. Het heeft een kwantitatieve benadering.

  • Correlationeel onderzoek
    Je meet hoe sterk variabelen correleren. In tegenstelling tot experimenteel onderzoek manipuleer je hierbij de variabelen niet. Het heeft een kwantitatieve benadering.

  • Descriptief onderzoek
    Bij descriptief onderzoek probeer je een bepaald verschijnsel of eigenschap, of bepaalde trend, te doorgronden en begrijpen. Bij een kwantitatieve benadering meet je hierbij variabelen zonder ze te beïnvloeden. Bij een kwalitatieve benadering interpreteer je bepaalde informatie, bijvoorbeeld teksten of interviews.

  • Case study
    Bij een case study doe je diepgaand onderzoek naar één bepaald persoon, plek of object. Het heeft een kwalitatieve benadering.

  • Etnografie
    Etnografie lijkt een op een case study. Je doet onderzoek naar de cultuur en gedragingen van een bepaalde groep. Dit doe je bijvoorbeeld door middel van observaties. Het heeft een kwalitatieve benadering.

  • Grounded Theory
    Bij grounded theory formuleer je een nieuwe theorie over een bepaald onderwerp. Dit doe je door middel van het interpreteren van kwalitatieve informatie.

Bepaal je dataverzamelingsmethode

Er zijn veel verschillende dataverzamelingsmethodes die je kunt inzetten bij het schrijven van je scriptie. De dataverzamelingsmethode vertelt hoe je data of informatie gaat verkrijgen die jou helpen bij het beantwoorden van de onderzoeksvraag. De meest bekende dataverzamelingsmethodes staan hieronder. Klik op de methode voor meer informatie over hoe je dit het beste aanpakt.

Enquêtes en interviews

Enquêtes bieden de mogelijkheid om gegevens te verzamelen over meningen, gedragingen, ervaringen en kenmerken door vragen te stellen aan deelnemers. Er zijn twee veelgebruikte methoden voor het afnemen van enquêtes: vragenlijsten en interviews. Hieronder zie je de voordelen van beide methoden.

Vragenlijsten Interviews
Meestal bij kwantitatief onderzoek;
Meestal bij kwalitatief onderzoek;
Kunnen online, telefonisch, per mail of in persoon worden verspreid;
Kunnen online, telefonisch of in persoon plaatsvinden;
Bevatten meestal gesloten (meerkeuze)vragen;
Stellen participanten in staat om in hun eigen woorden te antwoorden;
Er kan op consistente wijze data worden verzameld van een grote steekproef.
Ideeën kunnen uitgebreid en diepgaand worden onderzocht met een kleinere steekproef.

Observaties

Door deelnemers te observeren, kun je gegevens verzamelen in een natuurlijke omgeving zonder de variabelen te beïnvloeden. Je kunt bijvoorbeeld eigenschappen, gedragingen of interacties observeren zonder afhankelijk te zijn van vaak onbetrouwbare zelfbeoordelingen (zelfrapportages). Je kunt observeren terwijl hetgeen waarin je geïnteresseerd bent daadwerkelijk plaatsvindt, maar het is ook mogelijk om achteraf te observeren op basis van videobeelden. Observaties kunnen zowel kwantitatief als kwalitatief van aard zijn. Hieronder zie je de verschillen tussen de twee benaderingen.

Kwantitatieve observaties Kwalitatieve observaties
Systematisch tellen of meten;
Gedetailleerde notities maken door uitgebreid te beschrijven;
Categorieën en criteria zijn vooraf vastgesteld.
Alle relevante observaties kunnen worden genoteerd.

Secundaire data

Als je zelf geen tijd of middelen hebt om data te verzamelen, kun je ook gebruik maken van secundaire data die al door andere onderzoekers zijn verzameld. Dit kunnen bijvoorbeeld datasets zijn van overheidsinstanties of van eerdere onderzoeken over hetzelfde onderwerp. Door deze ruwe data te analyseren, kun je nieuwe onderzoeksvragen beantwoorden die nog niet zijn behandeld in het oorspronkelijke onderzoek.

Het gebruik van secundaire data stelt je in staat om je onderzoek te verbreden, omdat je data kunt verzamelen van grotere en meer diverse steekproeven. Het nadeel is echter dat je geen controle hebt over welke variabelen worden gemeten en hoe ze worden gemeten, waardoor je mogelijk minder betrouwbare conclusies kunt trekken.

Beschrijf je dataverzamelingsmethode

Nadat je hebt gekozen voor één of meerdere dataverzamelingsmethoden, kun je gaan nadenken over de dataverzamelingsprocedure. Hier beschrijf je hoe je het onderzoek (het verzamelen van de data) gaat uitvoeren. Je moet hierbij rekening houden met de betrouwbaarheid en validiteit in je onderzoek. Hoe zorg je ervoor dat die in orde zijn? Daarnaast bedenk je wat je nodig hebt om de data te verzamelen. Je moet bijvoorbeeld interviewvragen opstellen, een steekproef trekken en bedenken welke methode je hiervoor gaat gebruiken. Tot slot bedenk je hoe je de verzamelde data gaat noteren en organiseren.

Een steekproef trekken voor je dataverzameling

Als je fieldresearch gaat doen naar een bepaalde populatie, dan moet je een steekproef trekken. Dit is de groep mensen die je gaat onderzoeken om conclusies te kunnen trekken over de gehele populatie. Er zijn verschillende methodes die je kunt gebruiken voor het trekken van een steekproef. Hier lees je hoe je dit het beste kunt aanpakken.

Er zijn twee belangrijke methoden om een steekproef te nemen: een willekeurige steekproef en een gerichte steekproef. De keuze die je maakt heeft een grote invloed op hoe zeker je kunt zijn dat je resultaten representatief zijn voor de hele populatie. De grootte van je steekproef kun je reeds in je onderzoeksopzet beschrijven. Dit valt onder de data-verzamelingsmethode.

Bepaal je data-analysemethode

Als je eenmaal genoeg data hebt verzameld of theoretische saturatie hebt bereikt, kun je die gaan analyseren. Bij het analyseren van de data leg je bepaalde connecties waar je vervolgens conclusies uit kunt trekken. Je hebt genoeg data nodig om een antwoord te kunnen geven op je onderzoeksvraag. In dit onderdeel van de onderzoeksopzet denk je na over hoe je de data precies gaat analyseren. Dit hangt weer af van of je kwalitatief of kwantitatief onderzoek hebt uitgevoerd. Bij een kwalitatief onderzoek zul je de verzamelde informatie op een bepaalde manier gaan interpreteren. Bij kwantitatief onderzoek zul je waarschijnlijk gebruik maken van een statistische toets.

Aselecte steekproef Selecte steekproef
Steekproef wordt getrokken door willekeurig participanten te selecteren
Steekproef wordt getrokken door op niet-willekeurige wijze participanten te selecteren
Wordt vaak gebruikt bij kwantitatief onderzoek
Wordt gebruikt bij kwalitatief en kwantitatief onderzoek
Stelt je in staat om sterke statistische beweringen te doen over de gehele populatie
Stelt je in staat om sterke statistische beweringen te doen over de gehele populatie

Een goede onderzoeksopzet schrijven voor je scriptie

Nu je hebt gelezen hoe een onderzoeksopzet in elkaar zit, kun je zelf aan de slag met schrijven. Hieronder zie je een handige checklist die je kunt gebruiken bij het schrijven van je onderzoeksopzet:

Hulp van een professional

Het schrijven van een onderzoeksopzet kan best ingewikkeld zijn. Maar als je eenmaal aan de slag gaat, en na het raadplegen van enkele voorbeelden, zal het allemaal op zijn plek vallen. Twijfel je echter aan het niveau van je onderzoeksopzet? Heb je moeite met het verwerken van het commentaar van je beoordelaar? Schakel dan professionele scriptiehulp van Scriptium in. Onze experts hebben al meer dan 10.000 studenten geholpen bij het schrijven en verbeteren van hun scriptie. Daarbij staan zij 7 dagen per week voor je klaar. 

Mijke - contentschrijver

Mijke is blogschrijfster bij Scriptium. Ze studeerde Interieurarchitectuur aan ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten en studeert nu Design Cultures aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Naast haar passie voor schrijven houdt ze van lezen en toneelspelen. In haar vrije tijd wandelt ze graag door het mooie Amsterdam.

Mijke - contentschrijver

Mijke is blogschrijfster bij Scriptium. Ze studeerde Interieurarchitectuur aan ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten en studeert nu Design Cultures aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Naast haar passie voor schrijven houdt ze van lezen en toneelspelen. In haar vrije tijd wandelt ze graag door het mooie Amsterdam.

Laat een reactie achter

Je hebt al gestemd op dit artikel. Bedankt :-)
Wat vind jij van dit artikel?