Scriptium- Posted on
Snel afgeleid
‘Tijd om te studeren! Nu ga ik eens lekker bezig zijn met… óh, wacht… is dat de Rubiks kubus die ik had gekregen voor mijn verjaardag? Eens even kijken of ik het nog kan. Krijg nou toch… is dat een foto van mij als klein kind op de kermis? Wat waren dat goede tijden zeg’.
ADHD. Oftewel: Attention Deficit Hyperactivity Disorder. In het Nederlands betekent dit aandachtstoornis met hyperactiviteit. Dit houdt in dat je snel afgeleid kunt raken en moeite hebt met concentreren. Je gedachten gaan alle kanten op. Dit kan erg vervelend zijn als je je moet concentreren. Wat houdt ADHD nog meer in? Wat zijn de kenmerken en wat zou je er eventueel aan kunnen doen? Je leest het hier.
Kenmerken van ADHD
ADHD is een afwijking van onderdelen in de hersenen, waardoor je sneller op prikkels reageert. Daardoor raak je sneller afgeleid. Overal om je heen zijn prikkels. Een liedje dat op de radio komt, een Rubiks kubus die je jaren geleden voor je verjaardag hebt gekregen, noem maar op. Alles om je heen wordt onbewust interessanter dan hetgeen waar je op dat moment mee bezig hoort te zijn.
Mensen met ADHD hebben vaak moeite met langdurig luisteren naar iemand en met dingen onthouden. Daarnaast hebben ze weinig gevoel voor tijd en het maken van planningen. Denk bijvoorbeeld aan te laat komen op afspraken of opdrachten niet op tijd afkrijgen. Ze maken moeilijk onderscheid tussen hoofd- en bijzaken, en zijn geneigd impulsief te reageren zonder er veel bij na te denken. Ook geven ze vaak antwoord op de vraag voordat de vraag volledig gesteld is. Daarnaast hebben ze moeite met sociale signalen opvangen en hebben ze soms last van abrupte emotionele frustratie.
Dit zijn voornamelijk psychische aspecten. Naast de psychische aspecten kan ADHD zich in zekere zin ook fysiek uiten. Denk hierbij aan overactieve bewegingen, zoals constant wiebelen met de benen en met de voeten tegen de grond tikken. Daarnaast veel en hard praten en van de hak op de tak springen. Fysieke uitingen komen voornamelijk bij kinderen voor. Volwassen hebben dit namelijk door de jaren heen geleerd te onderdrukken. Wel is het zo dat ze zich van binnen alsnog net zo onrustig kunnen voelen als vroeger, ondanks dat het wat minder tot uiting komt.
Hieronder volgt een weergave van de kenmerken.
Aandachts- en concentratieproblemen
Hyperactiviteit
Impulsiviteit
ADHD en studeren
Uit onderzoek is gebleken dat 3 op de 10 studenten in het hoger onderwijs een functiebeperking heeft. 10% van deze studenten wordt tijdens de studie daadwerkelijk belemmerd door de functiebeperking. Zo’n 2% van de studentenpopulatie kampt met ADHD. Studenten met ADHD geven vaker aan studievertraging op te lopen. Bovendien geeft maar liefst de helft van hen aan dat ze belemmeringen ervaren door hun beperking. Deze studenten studeren meer, maar halen niet hetzelfde studieresultaat als de andere leerlingen zonder deze functiebeperking.
Tips voor studenten met ADHD
Door een goed dag- en nachtritme aan te houden, zorg je ervoor dat je voldoende slaap krijgt. Je zult dan meer uitgerust zijn voor colleges en studietijd. Door het vaste ritme zul je minder geneigd zijn zaken uit te stellen of afgeleid te raken wanneer je dient te studeren.
Het is van belang om een concrete planning te maken. Gebruik daarvoor een handige (online) agenda. Als je veel Gmail gebruikt, kun je bijvoorbeeld de Google agenda gebruiken. De app maakt een duidelijk onderscheid tussen afspraken, herinneringen en doelen. Zo zie je meteen het verschil tussen bijvoorbeeld een afspraak voor een college of projectgroep, of een herinnering voor het maken van een thuisopdracht.
Het vinden van de kern is voor alle studenten lastig. Bij studenten met ADHD schiet het brein vaak alle kanten op. Het is dan moeilijk de aandacht vast te houden op één taak. Bij het lezen van een tekst kun je gebruikmaken van de volgende tips:
Financiële ondersteuning en studievertraging
Als je door ADHD studievertraging oploopt, is het soms mogelijk om een voorziening te krijgen van DUO. Dit is een compensatie voor de opgelopen vertraging. Je kunt zo’n verzoek pas indienen als je daadwerkelijk studievertraging hebt opgelopen. Als je verzoek wordt ingewilligd, kun je ook gebruikmaken van een extra jaar ov-kaart en een vermindering van de schuld met 1200 euro na het afstuderen. Naast ondersteuning vanuit DUO, kunnen sommige hogescholen en universiteiten je helpen voor als je bijvoorbeeld langer nodig hebt om te studeren dan de diplomatermijn. Informeer hierover bij je onderwijsinstelling.
Schakel desnoods een deskundige in
Mocht je de symptomen van ADHD bij jezelf herkennen, dan hoeft dat niet per definitie te betekenen dat je ADHD hebt. Als de klachten matig tot weinig voorkomen, is het handig bij jezelf na te gaan waar ze vandaan komen. Wellicht zit je niet zo lekker in je vel. Dan is het logisch dat je wat meer moeite hebt met concentratie en dat je sneller overprikkeld bent. In dit soort situaties is het verstandig een plek te zoeken waar je niet veel prikkels binnenkrijgt. Denk hierbij aan een stille plek waar weinig of geen mensen zijn, bijvoorbeeld een bibliotheek. Of een plek die vrij ‘saai’ is ingericht, zodat je niet te veel afgeleid raakt door spullen om je heen. Mocht je erg geluidsgevoelig zijn, dan kun je ook een kamer opzoeken die zoveel mogelijk geïsoleerd is.
Het is natuurlijk handig dat je je klachten in de gaten houdt. Mochten de symptomen vaak voorkomen en verergeren, dan is het verstandig een psycholoog te raadplegen. Pas op met online zelfdiagnose. Het komt regelmatig voor dat mensen hun zelfkennis overschatten en daardoor een foutieve diagnose stellen. Het is daarom altijd aan te raden voor psychische aandoeningen een deskundige in te schakelen.
Bij Scriptium kunnen we je helpen met het maken van een planning en het aanbrengen van meer structuur. Ook bieden we vakinhoudelijke hulp mits je dat nodig hebt. Je leest hier meer over onze hulp.
