Scriptium- Posted on
Meer is niet altijd beter
Voor veel studenten kan het altijd beter en is het nooit goed genoeg. Het halen van ‘maar een acht’ voelt bijvoorbeeld als falen. Of je bent nooit tevreden en vindt altijd dat je harder had kunnen studeren. We leven in een tijd waarin we meer dan ooit worden afgerekend op prestaties, en waarin baangarantie niet altijd vanzelfsprekend is. Daarbij komt ook nog eens dat het op sociale media lijkt alsof iedereen zijn leven voor elkaar heeft. Hierdoor doen we er alles aan om ook dat perfecte leven te kunnen krijgen. Het gevolg is veel perfectionistische studenten. Dit maakt het niet altijd makkelijk. Wil jij meer weten over perfectionisme en hoe je hier als student het beste mee om kunt gaan? Lees snel verder.
Is perfectionisme goed of schadelijk?
Perfectionisme houdt in dat je het beste uit jezelf wilt halen om dingen zo goed en zo nauwkeurig mogelijk te doen. Een bepaalde mate van perfectionisme hoeft zeker niet verkeerd te zijn. Veel topsporters leggen de lat voor zichzelf zeer hoog om tot maximale prestaties te komen.
Toch is perfectionisme niet per definitie een positieve eigenschap. Het wordt een probleem als je nooit tevreden bent met jezelf en je prestaties. Dat kost veel energie en kan leiden tot voortdurende stress, angst, overspannenheid en burn-out. Het is vaak ook niet realistisch om te streven naar perfectie. Ten eerste kun je je afvragen wat daadwerkelijk perfect is. Dit is voor iedereen anders. Als je jouw definitie van ‘perfect’ hebt bereikt, is het dan ‘af’? Je hoopt natuurlijk van wel, maar in de praktijk is dit wel anders.
De wens voor succes is mens eigen. Het motiveert ons en daar is niets mis mee. Echter, door perfectionisten wordt het succes zelden gevierd en ervaren. In sommige gevallen komt dit doordat de lat te hoog wordt gelegd, waardoor het onmogelijk is om die te halen. In andere gevallen is er alweer een volgend doel in zicht, waardoor niet stil wordt gestaan bij wat er bereikt is. Dit terwijl het juist belangrijk is om behaalde prestaties te waarderen.
Perfectionisme: je bent niet de enige
In de medische wereld (DSM-V) wordt perfectionisme gedefinieerd als een vorm van obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis. Volgens de American Psychiatric Association wordt het gekenmerkt door de rigide en dwangmatige gedachte dat alles foutloos, perfect en zonder gebreken moet zijn, inclusief de eigen prestaties en die van anderen. Miljoenen mensen ter wereld lijden aan deze mentale stoornis. Ook veel beroemdheden hebben toegegeven onder perfectionisme te lijden, of er wordt van hen gezegd dat ze extreme perfectionisten zijn. Shakira, Daniel Radcliffe, Tom Cruise, Frank Sinatra en Charlize Theron staan erom bekend zeer perfectionistisch te zijn.
‘Ik kan heel hard voor mezelf zijn en 100 procent perfect willen zijn. Er is altijd iets waarvan ik zou willen dat het anders was gedaan. En dat ik beter had kunnen doen.’ – Shakira, CBS News
Hoe ga je om met perfectionisme?
Op een gezonde manier omgaan met perfectionisme is makkelijker gezegd dan gedaan. Toch is het mogelijk om hier een weg in te vinden, mits je de juiste tools gebruikt. Hieronder sommen we er een paar op.
Leer falen te accepteren
Ten eerste is het belangrijk dat je niet bang bent om fouten te maken. Leer falen, of de mogelijkheid daarvan accepteren. Perfectionisme kan voortkomen uit de angst om te falen. Studenten gaan dan extra hun best doen om de kans op falen zoveel mogelijk te beperken. Het is soms echter beter om wat vaker vergevingsgezind te zijn voor jezelf. Bedenk dat je nog bezig bent met je studie. Als je alles al foutloos had gekund, was je klaar geweest. Je studeert om te groeien en te leren. Dit geeft ruimte om jezelf te verbeteren. Het zou juist enorm saai zijn als je alles al kon. Dan is er helemaal niets om écht naar toe te streven. Dat zou een uitzichtloos leven zijn, waar je waarschijnlijk niet op zit te wachten.
Maak je doelen zo haalbaar mogelijk
Daarnaast is het erg belangrijk om haalbare doelen te stellen. Focus je op de weg ernaartoe, en staar je niet blind op het doel. Hierdoor word je een ambitieuze en gedreven student, in plaats van een soort robot die naar perfectie streeft. Je zou je doelen haalbaar kunnen maken door middel van de SMART-methode. Aan de hand van deze methode is het makkelijker om te beoordelen of je doel haalbaar is. Soms denk je namelijk dat een doel haalbaar is, maar kost het uiteindelijk meer tijd dan je had verwacht. Deze methode maakt het mogelijk om goed te checken of je doelen specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdsgebonden zijn. Gebruik deze tool dus vooral.
Onthoud dus ook: blijf realistisch. Door de realiteit te accepteren, word je niet te veel in je eigen energievretende wereld gezogen. Anders kom je in een tunnelvisie terecht. Je bent dan te gefocust op de details, waardoor het lastig voor je is om vanuit verschillende perspectieven naar de situatie te kijken. Dit is ook waarom veel perfectionisten het moeilijk vinden om kritiek te ontvangen.
Waardeer je successen
Daarnaast is het van belang om de successen te leren waarderen. Waarschijnlijk gebruik je succes om te laten zien dat je goed genoeg bent. Maar als je de lat te hoog legt, zul je nooit succesvol zijn en je ook niet zo voelen. Neem de tijd om stil te staan bij de behaalde doelen die je hebt gesteld en wees trots op jezelf. Vier je succes. Dan mag je gerust weer aan de slag om andere doelen te behalen. Vaak denken mensen heel groot als het gaat om het vieren van succes. Echter hoef je helemaal niet zo groot te denken. Dit zorgt er namelijk voor dat je successen alleen gaat vieren als deze in jouw ogen ‘groot’ zijn. Je kunt een succes vieren door jezelf mee uit eten te nemen, maar ook door je favoriete chips te halen bij de lokale supermarkt. Hoe vaker je je successen viert, hoe meer je ze automatisch gaat waarderen. Een win-win situatie dus.
Sta open voor kritiek
Het is vaak goed om open te staan voor kritiek. Kritiek zorgt ervoor dat je groeit, waardoor juist ook de successen groter zullen zijn. Er is niets mis met hard studeren. Maar relativeer van tijd tot tijd, zodat je de situatie rond je deadline, cijfer of tentamen van een afstand kunt bekijken. Vergelijk jezelf daarbij ook met andere studenten. En nee, niet alleen met die ene ijverige student die ook ontzettend perfectionistisch is. Dit geeft je een goed beeld van wat er ongeveer verwacht wordt. Dan zul je ook snel genoeg merken of je er te veel mee bezig bent. Leer je perfectionisme in te zetten ten gunste van jezelf. Focus op het proces in plaats van het doel.
Wat kun je als student doen aan je eigen perfectionisme?
Hier volgen nog enkele praktische tips om tijdens je studie succesvol om te gaan met perfectionisme:
Studiehulp van Scriptium
Heb je moeite met leren en studeren? Ben je op zoek naar studiebegeleiding, scriptiebegeleiding of bijles voor bepaalde vakken? Bij Scriptium bieden we professionele studiehulp aan. Of je nu geholpen wilt worden met je scriptie, worstelt met wiskunde, of hulp bij statistiek nodig hebt, we staan 7 dagen per week voor je klaar. Neem contact met ons op, en we komen snel bij je terug!
