Feedback geven en krijgen als student

Studenten krijgen geregeld feedback op gedrag, verslagen, presentaties en ga zo maar door. Feedback ontvangen is leerzaam en nodig om jezelf verder te ontwikkelen. Ook tijdens het geven van bijles is het goed om actief met feedback te werken. Hoewel er genoeg redenen zijn om feedback te geven en te krijgen, is het niet altijd even makkelijk om dit daadwerkelijk te doen. Sommige studenten hebben moeite met vragen naar feedback. Andere studenten of bijlesdocenten vinden het op hun beurt soms moeilijk om feedback te geven. Om beiden op weg te helpen, geven we 8 tips bij het geven en krijgen van feedback.

Waarom feedback belangrijk is

Feedback is het Engelse woord voor terugkoppeling. Het is een reflectie op gedrag of prestaties. Bij een opleiding kun je feedback krijgen op je verslagen of presentaties, maar ook op je gedrag tijdens de les. Feedback is waardevol voor wie zelf op zoek is naar verbetering. Tegelijkertijd is feedback ook waardevol voor wie graag een ander helpt bij verbetering. Om verbetering te realiseren, breng je in kaart wat er goed gaat en wat er beter kan. Goede feedback kan op die manier leiden tot hogere cijfers en beter gedrag. Maar hoe geef je dan goede feedback?

Feedback geven tijdens je studie

Feedback geven hoort bij het vak van een docent. Dat geldt eveneens voor bijlesdocenten. Maar ook studenten moeten soms feedback aan elkaar geven, wanneer ze bijvoorbeeld samenwerken of elkaars werk moeten beoordelen. Dat feedback geven erbij hoort, wil niet zeggen dat het makkelijk is om te doen. Er zijn namelijk een aantal valkuilen als het gaat om het geven van feedback. Goede feedback luistert namelijk nauw.

Feedback is geen kritiek

Om te beginnen staat feedback niet volledig gelijk aan kritiek. Dat klinkt misschien omslachtig, want is het niet hetzelfde? Nee, er is een wezenlijk verschil tussen feedback en kritiek. Zoals we eerder hadden vastgesteld, is feedback een terugkoppeling op gedrag of prestaties. Kritiek is daarentegen een oordeel. Dat kan een oordeel zijn over iemands gedrag of prestaties, maar ook over de persoon. Bij het geven van feedback speelt het vellen van een oordeel niet de hoofdrol. Sterker nog, het vellen van oordelen zit het geven van goede feedback vaak in de weg. Je wilt iemand met feedback niet het harnas in jagen. Iemand die feedback ontvangt en dat alleen maar opvat als kritiek, is niet snel geneigd de feedback ter harte te nemen.

Tips voor het geven van feedback

Het geven van feedback is niet altijd even leuk. Het kan zijn dat je het simpelweg niet leuk vindt om iemand ergens op te wijzen. Het kan ook zijn dat je het jezelf moeilijker maakt dan het hoeft te zijn. Bij goede feedback ligt de focus op gedrag of prestaties en is er een balans tussen positieve en negatieve feedback. Bovendien bestaat goede feedback uit een concrete uitleg en wordt er vervolgens hulp aangeboden. In de volgende tips leggen we uit waarom dat zo is en hoe je dat bereikt.

Tip 1 – Geef feedback op iemands gedrag of werk, niet op de persoon

Goede feedback is geen persoonlijke kritiek. Met goede feedback richt je je op wat iemand heeft gedaan of heeft gemaakt. Een simpel voorbeeld: een student geeft een presentatie. De presentatie was slordig en dus niet erg goed. Wanneer je zou zeggen dat de student slecht kan presenteren, ben je alleen maar kritisch en maak je het persoonlijk. De student vat dit op als een oordeel over zijn of haar persoonlijkheid. Goede feedback is zeggen dat de presentatie beter had gekund aan de hand van voorbeelden. In deze situatie klinkt het misschien logisch dat je je richt op de presentatie. Toch kan het nog wel eens lastig zijn om feedback niet persoonlijk te maken. Om persoonlijke kritiek uit de weg te gaan, denk dan aan: wat, hoe en waarom? Door je op deze vragen te richten, behandel je tijdens de feedback het gedrag of de prestatie en niet de persoon.

Tip 2 – Complimenteren is ook een vorm van feedback

Vaak wordt het geven van feedback lastig gevonden, omdat het niet leuk is om een negatieve boodschap aan iemand te brengen. Maar wist je dat feedback helemaal niet negatief hoeft te zijn? Complimenteren is ook een vorm van feedback geven. Het is goed om onderscheid te maken tussen negatieve en positieve feedback. Als er iets beter kan, geef je negatieve feedback. Maar er gaat vaak ook iets goed. Het is daarom belangrijk om ook de positieve feedback te benoemen. Positieve feedback motiveert de ontvanger om wat met de negatieve feedback te doen. Als je feedback geeft aan een andere student, begin je met wat er goed gaat. Vervolgens benoem je wat er beter kan. Je eindigt met iets positiefs. Dit wordt ook wel de sandwichmethode genoemd. Complimenten zijn op die manier niet zo zeer verzachtend, maar motiverend.

Tip 3 – Duidelijke feedback is fijne feedback

Je wilt natuurlijk dat de ontvanger wat met jouw feedback kan. Je bent per slot van rekening uit op verbetering. Dan is het wel zo prettig voor de ontvanger dat je concreet bent. Dat wil zeggen dat je goed voorbereid bent wanneer je feedback geeft. Je hebt de feedback helder voor je en kunt specifiek zijn. Zo is het voor de ontvanger duidelijk wat er al goed is en wat er beter kan. Tijdens het geven van bijles zeg je bijvoorbeeld tegen een student dat hij of zij goede verslagen schrijft. Daar laat je het niet bij, omdat ‘goed’ vrij interpretabel is. Daarom geef je voorbeelden van wat je goed vindt aan die verslagen. Dat gaat bijvoorbeeld zo:

Je zegt niet:

‘Je verslag is goed.’

Maar wel:

‘Ik ben onder de indruk van je verslag, omdat je een duidelijke structuur neerzet en mooie argumenten maakt. Ook je spelling is in orde.’

Op die manier weet de student wat jij er precies goed aan vindt. In het vervolg kan de student de verslagen op die manier blijven schrijven, want hij of zij weet dat die manier de juiste manier is. Zo is duidelijke feedback fijne feedback.

Tip 4 – Bied hulp aan

Goede feedback is niet een kwestie van een bom droppen en afdruipen. Feedback geven is natuurlijk bedoeld om te helpen. Daarom is het belangrijk om aan het einde van het gesprek daadwerkelijk hulp aan te bieden. Wanneer je negatieve feedback hebt gegeven, kun je vervolgen door op dat specifieke gebied een voorstel te doen. Dat gaat bijvoorbeeld zo:

‘Zullen we de volgende keer even samen zitten om dit beter onder de knie te krijgen?’

Je denkt vervolgens mee over oplossingen en praktische tips. Je sluit het gesprek af door te zeggen dat degene die feedback ontvangt altijd bij je terecht kan voor verdere vragen of toelichtingen. Zo voelt de ontvanger zich gesteund en geholpen. Dit motiveert om met de feedback aan de slag te gaan.

Tips voor het krijgen van feedback

Feedback krijgen vinden we misschien nog wel moeilijker dan feedback geven. We zijn als mens vaak snel geneigd om opmerkingen persoonlijk op te vatten. Dan bestaat de kans dat je in de verdediging schiet. Of we laten juist alles maar over ons heenkomen. Dan gaat de feedback het ene oor in en het andere oor uit. Feedback ontvang je met meer gemak door een open en actieve houding aan te nemen en waardering te tonen. Aan de hand van de volgende tips leggen we uit hoe dat komt en hoe je dat ter uitvoering brengt.

Tip 1 – Interpreteer de feedback zoals deze bedoeld is

Bij het ontvangen van feedback is het belangrijk dat je rekening houdt met de bedoelingen van de feedbackgever. Een valkuil bij het krijgen van feedback is ervan uitgaan dat de feedback persoonlijk is. Wanneer je het gevoel hebt dat het persoonlijk wordt, schiet je al snel in de verdediging. Dat komt het gesprek niet ten goede. Zoals we eerder hebben besproken wordt goede feedback gegeven op basis van je gedrag of prestaties. Bovendien kun je ervan uitgaan dat iemand met goede feedback ook goede bedoelingen heeft. Goede feedback wordt gegeven om je gedrag of prestaties te verbeteren en zo moet je er ook naar luisteren. Door onbevooroordeeld naar feedback te luisteren, is de kans klein dat je in de verdediging schiet. Daarnaast ontstaat er op die manier meer ruimte om actief naar feedback te luisteren.

Tip 2 – Neem een actieve houding aan en stel vragen

Door als de ontvanger van feedback een actieve houding aan te nemen, toon je respect naar degene die feedback geeft en laat je zien dat je bereid bent om jezelf te ontwikkelen. Je neemt een actieve houding aan door tijdens het gesprek je werk neer te leggen. Je draait je toe naar degene die feedback geeft en laat zien dat je echt luistert.

Naast een actieve luisterhouding, is het ook belangrijk om vragen te stellen. Goede feedback is geen eenrichtingsverkeer. Bij het ontvangen van feedback mag je reageren. Dit is zelfs heel bevorderlijk voor het gesprek. Als je iets niet duidelijk vindt, kun je gerust om toelichting vragen. Een trucje om meer uit de feedback te halen is door open vragen te stellen. Op die manier help je degene die feedback geeft om concreet te zijn en leer je meer van de feedback.

Tip 3 – Toon begrip en waardering

Inleving en waardering zijn heel belangrijk bij het krijgen van feedback. Niet iedereen vindt het even makkelijk om feedback te geven, dus daar mag je best wat begrip voor tonen. Dit is goed voor je eigen ontwikkeling en die van je feedbackgever. Je toont je waardering door netjes te bedanken voor het geven van de feedback. Daarnaast kun je zeggen dat je ermee aan de slag gaat. Zo toon je respect en belangstelling. Op deze manier weet degene die feedback geeft dat hij of zij de volgende keer weer bij je kan komen met feedback. Dit is natuurlijk wel zo handig als je ergens beter in wilt worden.

Tip 4 – Beoordeel en verwerk de feedback

Het feit dat je feedback krijgt, wil niet altijd zeggen dat je er ook wat mee moet doen. Het is uiteindelijk aan jou of je met de feedback aan de slag gaat. Om dat te bepalen kun je jezelf een aantal dingen afvragen. Zo kun je bedenken of je de feedback positief of negatief vindt. Ook kun je beoordelen of je de feedback terecht of onterecht vindt. Je mag best even een poosje de tijd nemen om de feedback te verwerken. Niemand verwacht bij het geven van feedback onmiddellijke verandering. Dat zou niet eerlijk zijn. Goede feedback is opbouwend en dus moet jij ook de tijd en ruimte krijgen om er mee aan de slag te gaan. Of je dat doet, is uiteindelijk aan jou.

Studiehulp van Scriptium

Ben jij student en heb je moeite met studeren? Ben je op zoek naar tentamentraining of bijles voor bepaalde vakken? Bij Scriptium bieden we professionele studiehulp aan. Of je nu geholpen wilt worden met natuurkunde, worstelt met Nederlands, of hulp bij rechten nodig hebt, we staan 7 dagen per week voor je klaar. Neem contact met ons op, en we komen snel bij je terug!

Ik ben Lone, 24 jaar en ik woon sinds 6 jaar in onze hoofdstad Amsterdam. Ik heb een Media & Cultuur bachelordiploma op zak. Daarnaast heb ik een minor Fotografie en Communication Science gevolgd. Ik hou van films, fotografie en journalistiek. Ik heb mijn studententijd volop beleefd, daarom schrijf ik nu bij Scriptium artikelen voor studenten. Je studententijd kent pieken en dalen en ik help je graag op weg met beiden!

Laat een reactie achter

Je hebt al gestemd op dit artikel. Bedankt :-)
Wat vind jij van dit artikel?