Scriptium- Posted on
Omschrijving van populatie
Met populatie (population) wordt in wetenschappelijk onderzoek bedoeld: het geheel van mogelijke eenheden voor observatie. Ofwel, de verzameling van elementen waarover onderzoek wordt gedaan. Onder deze populatie is men op zoek naar bepaalde kenmerken, veelvoorkomende verschijnselen, opmerkelijke verbanden of vermoedelijke relaties tussen de elementen.
In het gewone taalgebruik spreken we van een bevolking of populatie van een bepaald gebied. Bijvoorbeeld de bevolking van mensen in een land, of de dieren rond de Waddenzee. Dan hebben we het nog niet over een onderzoeksgroep.
Als we van die bevolking of de dieren rond de Waddenzee iets speciaal willen weten, dan stellen we een vraag over een bepaald kenmerk ervan. Dan wordt een onderzoekseenheid (unit of observation) geformuleerd: inwoner van Nederland, zoogdier op de zandplaten van de Waddenzee. Daarbij wordt het kenmerk of een variabele omschreven waar het onderzoek speciaal op is gericht. De technische term steekproefruimte (sample space) en de gewone term bevolking of populatie vallen dan samen.
Voorbeeld van populatie
Voorbeeld: in een onderzoek naar de beroepsbevolking van Nederland wil een onderzoeker weten hoeveel inwoners van Nederland aan de arbeid kunnen bijdragen, dus hoeveel van die inwoners ook mogelijke ‘werkers’ in Nederland zijn.
De onderzoeker stelt de vraag hoeveel mensen NOG NIET en NIET MEER op grond van hun leeftijd aan het arbeidsproces deelnemen. Deze krijgen het label Groene druk en Grijze druk. Dat wil zeggen: zij die nog te ‘groen’ (te jong) zijn om vanzelfsprekend tot de mogelijke werkers geteld te worden, en zij die al te ‘grijs’ (te oud) zijn om redelijkerwijs als ‘werkers’ geteld te worden.
De tabel geeft na het nodige tel- en rekenwerk de som van het aantal personen van 0 tot 20 jaar en 65 jaar of ouder in verhouding tot het aantal personen van 20 tot 65 jaar.
Dit cijfer geeft inzicht in de verhouding van het – mogelijke – niet-werkende deel van de bevolking tot het werkende deel van de bevolking. De onderzoeker weet echter nog niet exact wie er niet al op 18-jarige leeftijd een eigen taxi rijdt en wie er met 69 jaar nog als hoogleraar werkzaam is. Het gaat om een grove indeling van de populatie op de sterke aanname dat iedereen tot 20 jaar nog onderwijs volgt en iedereen van 65 jaar en ouder al pensioen geniet.
Het omschrijven van populatie en deelpopulatie
Vaak zijn we niet geïnteresseerd in de hele bevolking. Dan willen we van één specifiek deel van de populatie iets weten. Dat is dus een duidelijk omschreven deelpopulatie. In Tabel 1 is ook aandacht gegeven aan de deelverzameling uit de bevolking naar migratieachtergrond. Daarbij zijn de inwoners van Nederland onderscheiden naar migratieachtergrond. Om die deelpopulatie te vinden, is geteld volgens de volgende definities:
Daarmee is dus binnen het onderzoek naar de hele populatie een afzonderlijk deel van de onderzoeksgroep, een deelpopulatie, omschreven. Deze deelpopulatie kan geheel of gedeeltelijk samenvallen met de eerdergenoemde labels groene of grijze druk.
Betreft 'populatie' alleen een bevolking? Alleen mensen?
Een populatie betreft in onderzoekstermen alle mogelijke eenheden voor observatie waar een onderzoeksuitspraak over gedaan moet worden: mensen, dieren, planten. Maar ook: voorwerpen, gebeurtenissen, processen, ideeën of opvattingen…
Elke denkbare verzameling kan een populatie zijn. Dat vereist dat goed is gedefinieerd wát de bedoelde populatie voor dít onderzoek is. In de becijfering van de populatie in tabel 1 is bijvoorbeeld geen deelpopulatie berekend van leden van de bevolking die én behoren tot de groene of grijze druk én een migratieachtergrond hebben.
Voor onderzoek wordt de term steekproefruimte (sample space) gebruikt:
Er volgt dan een nadere definitie of begrenzing van populatie. Dus, wat bedoel je voor jouw onderzoek met ‘inwoners van Nederland’, ‘dieren rond de Waddenzee’ of ‘de planten die op het wad groeien’? Wélke voorwerpen, gebeurtenissen, processen, ideeën of opvattingen wil je observeren om daar een uitspraak over te doen?
Populatie is dus een begrip dat afhankelijk is van de belangstelling van de onderzoeker, of van een tak van wetenschap. Dit begrip kan zijn weergegeven in een brede omschrijving óf een logisch uitgewerkt, abstract gegeven. Bijvoorbeeld: ornithologen richten zich op de populatie van vogels, pedagogen richten zich op de populatie kinderen, en slavisten richten zich op de populatie van Oost-Europese talen. Een onderzoeker kan ook geïnteresseerd zijn in een verzameling gebeurtenissen, bijvoorbeeld de Gallische oorlogen voor de Christelijke jaartelling, of in priemgetallen. Binnen deze populaties kunnen ook weer deelpopulaties worden aangewezen. Bijvoorbeeld niet alle priemgetallen, maar de deelpopulatie priemgetallen tussen 17 en 5701. Of: niet alle Oost-Europese talen, maar alleen de talen van voormalig Joegoslavië.
Populatie is geen absoluut of wetmatig gegeven
Na dit eerste begrip van populatie kun je je afvragen of de populatie in je onderzoek groot genoeg is voor jouw onderzoeksvraag of onderzoekaanpak. Moet de populatie eigenlijk opgedeeld worden in deelpopulaties? Of is je populatie een steekproef uit een grotere populatie? Hoe beschrijven we vanuit de dataset het onderzochte kenmerk van de populatie? Alleen aangetroffen labels? Of zetten we de data om in termen van mathematische eigenschappen van de populatie? Als theoretische waarschijnlijkheidsverdelingen? Als centrummaten zoals ‘modaal salaris’ of ‘gemiddeld ziekteverzuim’, of als spreidingsmaten? Of getalsmatige samenhangen binnen de populatie door kruistellingen of correlaties?
Hulp bij statistiek nodig? Schakel een professionele begeleider van Scriptium in
Heb je moeite met statistiek? Wens je hulp te krijgen bij SPSS, STATA of R? Scriptium heeft 7 dagen per week professionele statistiekbegeleiders beschikbaar. Of je nu hulp bij statistiek in je scriptie wilt hebben, of bijles statistiek nodig hebt, we staan direct voor je klaar. Neem vandaag nog contact met ons op, en we komen snel bij je terug.
De auteur gebruikt statistiek voor het analyseren van productie- en dienstverleningsprocessen. Aan de hand van statistische analyses onderzoekt hij of een bedrijfsproces langs de kortste weg levert wat er bedoeld is en of het proces ook beheersbaar en betrouwbaar verloopt.
