Scriptium- Posted on
Leerplicht en spijbelen
In Vlaanderen en Nederland geldt een leerplicht voor alle kinderen en jongeren vanaf 5 jaar. Dat wil zeggen dat ze ingeschreven zijn in een school en bij alle lessen aanwezig zijn, of dat ze op een andere manier hun leerplicht invullen. Dat kan bijvoorbeeld met thuisonderwijs door één of beide ouders of een andere volwassene. Naast het recht om onderwijs te krijgen, bestaat er dus ook een plicht om onderwijs te volgen. Voldoe je niet aan de leerplicht, dan overtreed je eigenlijk de wet. Afwezig blijven van school zonder geldige (wettelijke) reden heet dan spijbelen.
Waarom bestaat de leerplicht?
Er zijn natuurlijk verschillende redenen waarom die leerplicht geldt. Scholieren die niet naar school gaan, missen na verloop van tijd heel wat leerstof en lopen achter op leeftijdsgenoten. Duurt die situatie lang, dan wordt die leerachterstand onoverbrugbaar. Vanzelfsprekend heeft de Nederlandse overheid daarom beslist om scholieren te verplichten leerstof te verwerven én regelmatig aanwezig te zijn. Ben je ingeschreven op een school, dan is aanwezigheid daar verplicht. Tenzij je ziek bent, bijvoorbeeld, of als je een andere geldige, wettelijke reden hebt. Bijvoorbeeld als je naar een huwelijk moet, bij een feestdag, bij deelname aan een belangrijke sportwedstrijd, enzovoort.
Geoorloofde en ongeoorloofde afwezigheid
Je afwezigheid wettigen kunnen je ouders viermaal per schooljaar zelf doen. Nadien kan het enkel nog met een doktersbewijs. Je kunt dan drie opeenvolgende dagen afwezig blijven voor ziekte, en je ouders verklaren dat je ziek bent. Of je bent afwezig voor een trouwfeest, een religieus feest of om andere reden. In al deze gevallen hoef je dus niet naar school te gaan. Let wel, voor sommige afwezigheden is de toestemming van de directeur nodig. Ben je vaak afwezig van school, dan ben je mogelijk ongewettigd afwezig. In dat geval spreekt met van spijbelen.
Wat is spijbelen?
Spijbelen is dus zonder geldige reden afwezig blijven van school, terwijl je eigenlijk wel verwacht wordt. De school kijkt dan wat er aan de hand is met je en overlegt met jou en je ouders. Ben je te vaak afwezig, dan schakelt de school de leerplichtambtenaar in. Deze kan dan in gesprek gaan met jou en je ouders. Scholen zijn verplicht het ongeoorloofde verzuim bij de leerplichtambtenaar te melden. De schoolleiding moet dit melden als een leerling 4 lesweken na elkaar in totaal 16 uren lestijd afwezig was.
Begeleiding bij spijbelen
De leerplichtambtenaar onderzoekt het spijbelen. Als het spijbelen komt door problemen thuis of door persoonlijke problemen van de leerling, probeert de leerplichtambtenaar hulpverlening of begeleiding in te zetten.
Begeleiding heeft als doel om af te zien van het spijbelen en weer naar school te gaan om de lessen te volgen. Het kan natuurlijk ook dat je geschorst bent, of definitief uitgesloten. Je zit dan een tijdje thuis of verliest je toegang tot een school. Ook in die gevallen ga je dus niet naar school, maar word je eigenlijk wel verwacht. Begeleiding van de leerplichtambtenaar is noodzakelijk om je weer naar school te helpen gaan. Dit zorgt er dan voor dat je geen grote leerachterstand ontwikkelt.
Spijbelen als reactie op moeilijkheden
Spijbelen is voor sommige scholieren een hardnekkig probleem. Vaak hebben ze geen motivatie om de lessen te volgen en zien ze geen uitweg meer uit die vervelende situatie. Niet meer naar school gaan, is dan een eerste reactie op die voor hen nare situatie. In feite zijn ze schoolmoe.
Motivatieverlies
Motivatie ontstaat als je enerzijds voldoende uitgedaagd wordt en anderzijds die uitdaging haalbaar is voor jou. Genoeg uitgedaagd worden, maar niet te véél. Daar kom het eigenlijk op neer. Wijk je daar van af, dan loop je het risico op motivatieverlies. Dat gebeurt als je te weinig uitdaging krijgt, of zo veel dat het doel onhaalbaar wordt.
Spijbelen leidt tot leerachterstand
Scholieren die hun motivatie verliezen, neigen soms naar vluchtgedrag. Als je twijfelt aan je kwaliteiten, dan lijkt spijbelen ineens de oplossing. Helaas is dat wel op korte termijn gedacht, want je tekorten stapelen zich op en creëren een probleem dat veel groter is. Je bouwt leerachterstand op. Dat zorgt weer voor andere problemen die zich uiten op de langere termijn. Denk maar aan faalangst, zittenblijven, eindigen zonder diploma, enzovoort.
De oplossing voor spijbelen?
Zoals wel vaker met problemen op school, ligt de oplossing in een goede dialoog tussen jou, je ouders en de school. Ben je meerderjarig (18+), dan kun je die gesprekken zelf aangaan. Ga in gesprek en probeer samen na te gaan wat er mogelijk is om het spijbelen tegen te gaan. Soms kan dat betekenen dat je samen zoekt naar een andere studierichting om de druk te verlagen, of naar manieren om de uitdaging iets te verhogen. Of je vraagt studietips om je te helpen om beter te leren of je examenplanning te verbeteren. Alles wat ervoor kan zorgen dat je beter in je vel zit, beter begrepen wordt, of ervoor zorgt dat je weer gemotiveerd aan de slag kunt, leg je tijdens het gesprek op tafel. De school zal er alles aan willen doen om jou te helpen.
Studiehulp van Scriptium
Ben jij scholier en ben je op zoek naar bijles voor bepaalde vakken? Bij Scriptium bieden we professionele studiehulp aan. Of je nu geholpen wilt worden met wiskunde, worstelt met natuurkunde, of hulp bij rekenen nodig hebt, we staan 7 dagen per week voor je klaar. Neem contact met ons op, en we komen snel bij je terug!
