Spreektaal in je scriptie

Een scriptie schrijf je vaak in een formele taal. De eerste stap om dit te bereiken is het vermijden van spreektaal. Spreektaal is namelijk erg informeel en past niet in een scriptietekst. Maar waar moet je nu op letten als je de scriptie schrijft? Het kan namelijk best lastig zijn om spreektaal te herkennen. Dit geldt zeker als een bepaalde vorm van spreektaal er ‘ingesleten’ is. Op deze pagina lees je alles over spreektaal in je scriptie en hoe je dit het beste kunt vermijden. Met onze tips gaat het jou zeker lukken om een topscriptie te schrijven!

Hoe vermijd je spreektaal in je scriptie?

Met spreektaal worden de woorden en zinnen bedoeld die we in het gesproken Nederlands gebruiken. Spreektaal is vaak informeler dan schrijftaal. De zinnen zijn niet altijd op de meest logische of praktische manier opgebouwd. Dit komt omdat spreken veel sneller gaat dan schrijven. Je denkt er dus minder lang over na. 

De meeste scriptiebeoordelaars zijn erg streng bij het beoordelen van het taalgebruik in je scriptie. Het is dus belangrijk dat spreektaal wordt vermeden in scripties en andere academische teksten, omdat het niet professioneel en helder genoeg is. Zie hieronder onze tips om spreektaal te vermijden bij het schrijven van je scriptie.

Tip 1 - Vermijd vulwoorden

Vulwoorden komen veel voor in de Nederlandse taal. Het zijn woorden die de zin onnodig langer maken en niet nodig zijn voor de betekenis. In spreektaal worden er vaak vulwoorden gebruikt, omdat er tijdens het spreken nagedacht wordt. In een scriptie moet je juist to-the-point zijn en zinnen zo helder mogelijk formuleren. Daarom is het belangrijk om vulwoorden te voorkomen.

Bekende vulwoorden:

  • Een beetje

  • Eindelijk

  • Uiteindelijk

  • Het is vaak het geval

  • Dit omdat

  • Na het vooronderzoek konden we eindelijk de participanten inlichten.

  • Na het vooronderzoek konden we de participanten inlichten.

Tip 2 - Vermijd de ik-vorm

De ik-vorm wordt doorgaans niet gebruikt in scripties en academische teksten. De ik-vorm maakt een scriptie namelijk minder professioneel, omdat het lijkt alsof het jouw eigen meningen en gedachten zijn. Je hebt een onderzoek gedaan dat jou tot conclusies heeft gebracht en vaak wordt daarvanuit geschreven. De ik-vorm wordt uiteraard wel veel in spreektaal gebruikt, bijvoorbeeld als je een presentatie zou geven over je scriptieonderwerp. Daarnaast kun je de ik-vorm wel gebruiken in het voorwoord, nawoord en dankwoord.

  • Na de eerste interviews werd mij duidelijk dat de timing niet goed was.

  • Op basis van de eerste interviews werd vastgesteld dat de timing niet goed was.

Tip 3 - Vermijd de je-vorm

In spreektaal spreek je vaak een ander aan. In scripties hebben sommige studenten daarom de neiging om de lezer direct aan te spreken. Dit komt echter niet professioneel over, omdat het erg informeel is. Je kunt makkelijk in de tekst checken of je ergens per ongeluk de lezer aanspreekt. Dit doe je door in het document te zoeken op het woord ‘je’ of ‘u’. Check hoe je deze woorden hebt gebruikt en verander de tekst eventueel. Zo weet je zeker dat je deze fout uit de scriptie hebt gefilterd. In het voorwoord kun je de lezer wel direct aanspreken, maar doe dit met mate.

Zinnen waarin je de lezer aanspreekt:

  • In Figuur 1 kun je zien...

  • Figuur 1 toont aan...

Tip 4 – Vermijd dubbeling

In spreektaal kan het nog wel eens voorkomen dat de woorden in zinnen dubbelop zijn. Dit betekent dat je in de zin twee woorden of zinsdelen gebruikt die hetzelfde zeggen.

Een tekst wordt minder efficiënt als je dubbele woorden gebruikt. Dit kunnen twee dezelfde woorden in dezelfde zin zijn. In dat geval is een zin grammaticaal fout.

  • Jonge migranten zonder paspoort worden uit de Westelijke provincie uitgezet.

  • Jonge migranten worden zonder paspoort uit de Westelijke provincie gezet.

  • De grafiek laat zien dat er een stijgende lijn te zien is.

  • De grafiek laat een stijgende lijn zien.

Je kunt ook dubbelen met woorden in betekenis. Je gebruikt dan wel verschillende woorden, maar ze betekenen hetzelfde. Dit is technisch gezien niet grammaticaal fout. Toch geeft het een inefficiënte tekst met veel onnodige woorden.

  • Tevens is het ook zo dat het onderzoek herhaald moet worden.

  • Tevens is het zo dat het onderzoek herhaald moet worden.

  • Er waren drie verschillende opties.

  • Er waren drie opties.

Tip 5 - Gebruik synoniemen

Heb je het gevoel dat je tekst niet voldoende professioneel overkomt? Of lijkt het te informeel? Maak dan gebruik van synoniemen. Een synoniem is een ander woord met dezelfde betekenis. Veel woorden hebben synoniemen, deze kun je gemakkelijk googelen. In spreektaal wordt vaak het meest voor de hand liggende woord gebruikt. Spreektaal is daarom simpel, terwijl je in een scriptie juist wat complexere taal kunt gebruiken. Check hieronder enkele synoniemen die je kunt gebruiken.

  • Laten zien, demonstreren, tonen, betonen, vertonen, aangeven, markeren, aanduiden, afbeelden, schetsen, wijzen, uitwijzen, etaleren, overleggen, indiceren, betuigen;

  • Vervolgens, aansluitend, daarna, dan, daaropvolgend, verder, nadien, daarop;

  • Beschrijven, schetsen, weergeven, bespreken, definiëren, omschrijven, portretteren, illustreren, aanduiden.

  • Grafiek 1 laat zien dat de lijn stijgende is. Daarnaast laat de grafiek zien dat we de komende tijd meer inzet kunnen verwachten.

  • Grafiek 1 laat zien dat de lijn stijgende is. Daarnaast demonstreert de grafiek dat we de komende tijd meer inzet kunnen verwachten.

  • Grafiek 1 laat zien dat de lijn stijgende is. Daarnaast geeft de grafiek aan dat we de komende tijd meer inzet kunnen verwachten.

  • Jansen en De Rode (2022) beschrijven een nieuwe definitie. Vervolgens beschrijven zij een voorbeeld ter ondersteuning.

  • Jansen en De Rode (2022) beschrijven een nieuwe definitie. Vervolgens schetsen zij een voorbeeld ter ondersteuning.

  • Jansen en De Rode (2022) beschrijven een nieuwe definitie. Vervolgens geven zij een voorbeeld ter ondersteuning.

Tip 6 - Gebruik geen beeldspraak

Soms wil je graag een bepaald punt extra benadrukken in je scriptie. Dan kan het verleidelijk zijn om je woorden kracht bij te zetten met een bijwoord. Pas op dat je je niet te sterk uitdrukt, omdat het al snel onprofessioneel kan overkomen. Wees eerder te bescheiden dan te krachtig in je beschrijvingen. Hieronder zie je een aantal voorbeelden van overdrijvingen waarmee je moet oppassen:

  • De steekproefgrootte werd op het nippertje gehaald.

  • De steekproefgrootte werd twee dagen voor de deadline gehaald.

  • De licentie is voor een appel en een ei bij te kopen.

  • De licentie is bij te kopen voor twee euro per maand.

Tip 7 - Pas op met overdrijven

Soms wil je graag een bepaald punt extra benadrukken in je scriptie. Dan kan het verleidelijk zijn om je woorden kracht bij te zetten met een bijwoord. Pas op dat je je niet te sterk uitdrukt, omdat het al snel onprofessioneel kan overkomen. Wees eerder te bescheiden dan te krachtig in je beschrijvingen. Hieronder zie je een aantal voorbeelden van overdrijvingen waarmee je moet oppassen:

  • Legendarisch, geweldig, fantastisch, onweerstaanbaar, geprezen, visionair, uitstekende, toonaangevende, gevierd, bekroond, buitengewoon, briljant, beroemd, bekend, opmerkelijk, prestigieuze, world-class, gerespecteerd, opmerkelijke, virtuoos.

  • De legendarische econoom Adam Smith schreef hier een baanbrekend boek over.

  • De gerenommeerde econoom Adam Smith kaartte dit punt aan in zijn boek ‘The Wealth of Nations’.

  • De briljante inzichten van Frank Ankersmit over historische representatie hebben een toonaangevende bijdrage geleverd aan de geschiedfilosofie.

  • De vernieuwende inzichten van Frank Ankersmit over historische representatie hebben een bijdrage geleverd aan de geschiedfilosofie.

Vermijd spreektaal in je scriptie

Nu heb je een aantal tips gelezen voor het vermijden van spreektaal in je scriptie. Natuurlijk kan het nog steeds voorkomen dat je per ongeluk spreektaal gebruikt. Daarom is het van belang dat je kritisch kijkt naar je eigen manier van zinnen formuleren en het effect dat je formuleringen hebben op de professionaliteit van je werk. Ook kun je je scriptie laten nalezen of door een professional laten nakijken. Hieronder zie je een handige checklist die je kunt gebruiken wanneer je zelf aan de slag gaat:

'Checklist + afbeelding 2'

Hulp van een professional

Heb je commentaar gekregen dat je scriptie te veel spreektaal bevat of ondervind je andere problemen? Scriptium kan je helpen de zinnen leesbaarder te maken. We corrigeren de spelling, taal en zinsstructuur van je tekst. Desgewenst controleren we je scriptie zelfs op inhoud. Daarmee bieden we een unieke scriptieservice.

Een sterke scriptie is niet alleen het sluitstuk van je studie. Het is ook een visitekaartje op de arbeidsmarkt. Ga voor een topscriptie en laat je scriptie daarom nakijken door een professionele corrector van Scriptium!

Mijke - contentschrijver

Mijke is blogschrijfster bij Scriptium. Ze studeerde Interieurarchitectuur aan ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten en studeert nu Design Cultures aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Naast haar passie voor schrijven houdt ze van lezen en toneelspelen. In haar vrije tijd wandelt ze graag door het mooie Amsterdam.

Mijke - contentschrijver

Mijke is blogschrijfster bij Scriptium. Ze studeerde Interieurarchitectuur aan ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten en studeert nu Design Cultures aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Naast haar passie voor schrijven houdt ze van lezen en toneelspelen. In haar vrije tijd wandelt ze graag door het mooie Amsterdam.

Laat een reactie achter

Je hebt al gestemd op dit artikel. Bedankt :-)
Wat vind jij van dit artikel?