Scriptium- Posted on
Probleemanalyse scriptie
Een onderzoek valt of staat met een goede inleiding. En onderdeel van een goede inleiding is de probleemanalyse. Via je onderwerpkeuze, aanleiding en literatuur kom je bij een probleemanalyse. Deze analyse vormt dan weer de basis voor je probleemstelling. Samen met de doelstelling maakt de probleemstelling het belangrijkste onderdeel van je scriptie: de hoofdvraag.
Dit artikel zoomt verder in op de probleemanalyse. Lees meer over wat een goede probleemanalyse inhoudt en hoe je het opschrijft in je scriptie.
Wat is een probleemanalyse?
Bij het schrijven van een probleemanalyse maak je twee dingen duidelijk: wat het probleem precies is en waarom het opgelost moet worden. Door hierover na te denken kom je tot een goede probleemstelling. Daarnaast kom je tot een doelstelling. Hierin beschrijf je wat je precies met je onderzoek wilt bereiken. Vaak kom je in je scriptie niet letterlijk met een oplossing, maar draag je er wel aan bij. Dit verschilt overigens wel per studie. Het kan voorkomen dat je bij een praktische hbo-opleiding wel tot een letterlijke oplossing komt voor een specifieke casus. Bij een universitaire opleiding schrijf je eerder een theoretische probleemanalyse.
Wanneer schrijf je een probleemanalyse?
De probleemanalyse schrijf je nadat je een globaal onderwerp hebt gekozen. Het schrijven van de probleemanalyse kan je vervolgens helpen om het onderwerp specifieker te maken. Van een groot onderwerp of probleem kies je een kleiner gedeelte om aan te pakken in de scriptie. Op basis van je probleemanalyse ga je vervolgens je hoofdvraag formuleren
Niet iedereen hoeft een probleemanalyse te schrijven voor zijn scriptie of onderzoek. Ga dus goed na wat de richtlijnen zijn op jouw studie. Sommige opleidingen vinden het prima als je van jouw aanleiding en relevantie rechtstreeks naar een probleemstelling stapt.
Wat moet er in een probleemanalyse?
Zoals eerder gezegd volgt de probleemanalyse uit je onderwerp, de aanleiding en literatuur. In onderstaande afbeelding is dit proces schematisch weergegeven. Laten we stap-voor-stap doornemen wat er precies gebeuren moet om tot een probleemanalyse te komen.
Stap 1: het onderwerp
Voordat je ook maar kunt beginnen aan je scriptie moet je een onderwerp kiezen. Dit kan een onderwerp zijn dat jou aan het hart ligt. Je kunt ook strategisch kiezen en een onderwerp selecteren dat makkelijker te onderzoeken is. Soms krijg je een onderwerp aangereikt door een opdrachtgever. Andere opleidingen bepalen voor je waar je over moet schrijven. Hoe dan ook: je onderwerp is vlak na de selectie nog heel breed en onafgebakend. Je onderwerpkeuze is hoe dan ook verbonden aan de aanleiding voor jouw onderzoek.
Stap 2: de aanleiding
De aanleiding van jouw onderzoek is het antwoord op de ‘waarom’-vraag. Waarom focus je je op dit onderwerp? Heb je tijdens je stage ondervonden dat er een probleem in de praktijk is? Las je in de krant dat steeds minder mensen geïnteresseerd zijn in wildpreservatie? Stelt een wetenschappelijk tijdschrift dat er een gebrek aan aandacht is voor jongeren in onderzoek naar de woningmarkt en vind je dit belangrijk? Bij een goede aanleiding wordt het onderwerp vanzelf al verder afgebakend.
Stap 3: literatuur
Vervolgens ga je literatuur bekijken over jouw onderwerp. Je leest waar de wetenschap zich momenteel bevindt en wat al bekend is. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat je een bestaand onderzoek kopieert. Je brengt zo in kaart waar het ‘gat’ in de wetenschap zit dat jij met jouw onderzoek probeert te vullen. Door dit gat te identificeren wordt het onderwerp nog verder afgebakend.
Even tussendoor: de relevantie
Afhankelijk van je opleiding, moet je in je inleiding de relevantie van je onderzoek verantwoorden. Doorgaans wordt de relevantie opgesplitst in twee delen:
De maatschappelijke relevantie komt voort uit je aanleiding. De wetenschappelijke relevantie uit je literatuuronderzoek. Ter illustratie:
Stap 4: de probleemanalyse
Uiteindelijk beschouw je alle informatie als één geheel en schrijf je de probleemanalyse. Hierin verwerk je dus jouw onderwerp, de aanleiding en de literatuur. Hieronder gaan we dieper in op het schrijven van de probleemanalyse met verdere voorbeelden.
Probleemanalyse formuleren - checklist
Er zijn een paar vragen die je jezelf stelt bij het opstellen van een probleemanalyse. Deze vragen maken je analyse volledig. De richtlijnen voor een probleemanalyse kunnen verschillen per studie. Ga dus eerst na welke eisen er aan jouw probleemanalyse worden gesteld. Vervolgens kun je deze vragen gebruiken om je probleemanalyse te checken. Een goede probleemanalyse geeft antwoord op alle vragen die hieronder gesteld zijn.
Welke modellen heb je nodig voor een probleemanalyse?
Je kunt het probleem van je onderzoek in principe zonder modellen formuleren in je probleemanalyse. De bovenstaande checklist zou je een eind op weg moeten helpen. Heb je een complex probleem dat meer inzicht behoeft voordat je ermee aan de slag kan? Dan zijn er verschillende modellen die je kunnen helpen bij het opstellen van een probleemanalyse, zoals:
Na de probleemanalyse
Ben je klaar met je probleemanalyse? Dan kanaliseer je die informatie tot een probleemstelling van één of twee zinnen. Op basis daarvan formuleer je dan weer de hoofdvraag, et voilà! De inleiding van je scriptie staat. Zorg dat je probleemanalyse en probleemstelling goed zijn. Als daar in een later stadium fouten in blijken te zitten, bouw je jouw onderzoek op een slechte fundering. Het is dan ook altijd aan te bevelen om je begeleider de probleemanalyse te laten goedkeuren alvorens je verder gaat. Zo kun je tijdens het schrijven van je scriptie altijd teruggrijpen op een goede probleemanalyse.
Hulp van een professional
Heb je moeite met het opstellen van de probleemanalyse? Wil je graag hulp van een professional die je ondersteunt bij het schrijven van de scriptie? Scriptium kan helpen met persoonlijke scriptiebegeleiding. Of het nu gaat om een kwalitatief of kwantitatief onderzoek, we hebben altijd een geschikte begeleider beschikbaar. Daarbij staan we 7 dagen per week voor je klaar.
Mijke is blogschrijfster bij Scriptium. Ze studeerde Interieurarchitectuur aan ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten en studeert nu Design Cultures aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Naast haar passie voor schrijven houdt ze van lezen en toneelspelen. In haar vrije tijd wandelt ze graag door het mooie Amsterdam.
Mijke is blogschrijfster bij Scriptium. Ze studeerde Interieurarchitectuur aan ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten en studeert nu Design Cultures aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Naast haar passie voor schrijven houdt ze van lezen en toneelspelen. In haar vrije tijd wandelt ze graag door het mooie Amsterdam.
Wat is het verschil tussen een probleemstelling en een probleemanalyse?
Hallo Ramona,
De probleemstelling maakt onderdeel uit van de probleemanalyse. Door middel van een probleemanalyse kom je tot de probleemstelling. Je eindigt de probleemanalyse dus met de probleemstelling en doelstelling.
Hallo Scriptium, ik heb wel een goede onderzoeksvraag naar mijn idee maar ik heb moeite om een probleemstelling op te stellen. Ik onderzoek jongeren met autisme die in behandeling zijn bij een zorgboerderij. Mijn hoofdvraag is: Met welke sociale problemen worden jongeren met autisme geconfronteerd en wat vraagt dit van hun persoonlijk begeleiders?
Hallo Wouter,
Bedankt voor je vraag. Je hebt al een onderzoeksvraag opgesteld, maar het is de vraag of de hoofvraag betrekking heeft op een probleem dat binnen de organisatie speelt. Mij lijkt het een logische redenering dat jongeren met autisme tegen sociale problemen kunnen stuiten, dus in die zin is je onderzoeksvraag gerechtvaardigd. Je zult binnen je organisatie moeten nagaan of dit probleem een rol speelt. Als dat het geval is, kun je de hoofdvraag behouden.
Je kunt gebruikmaken van de 6w’s om het probleem te analyseren en te komen tot een probleemstelling: