Regels van afkortingen

Je kunt makkelijk de mist in gaan bij het gebruik van afkortingen in je scriptie. Het is namelijk niet altijd even eenvoudig om al die taalregels uit je hoofd te leren. Om ervoor te zorgen dat je de afkortingen op een juiste manier in de scriptie of afkortingenlijst opneemt, zet Scriptium enkele regels voor jou op een rijtje:

  • Wanneer er sprake is van één woord, krijgt de afkorting van dat woord alleen aan het eind een punt. Bijvoorbeeld: doctorandus= drs., etcetera= etc., enzovoort= enz.

  • Afkortingen die bestaan uit meer woorden krijgen na elk afgekort woord een punt: dat wil zeggen = d.w.z., ten aanzien van = t.a.v.

  • Wanneer de afkorting uit hoofdletters bestaat, krijgt het geen punten: EC, HR, EHRVM.

  • Afkortingen die zeer vaak worden gebruikt, krijgen geen punten: havo, tbc, adhd.

  • Afkortingen van internationale symbolen krijgen geen punten: km, kg, ml.

  • Wanneer de afkorting een naam betreft moet deze in hoofdletters geschreven worden: GB, VVD, UPC.

  • Afkortingen van symbolen die van een naam afkomstig zijn, krijgen een hoofdletter: J van Joules, W van Watt, N van Newton.

  • Afkortingen van Engelse woorden schrijf je met een hoofdletter.

Introduceren van afkortingen

Als je een afkorting voor de eerste keer in je scriptie gebruikt, dan moet hij voluit worden geschreven. De afkorting wordt hier dan tussen haakjes achter gezet.

Bijvoorbeeld: ‘De Wereldhandelsorganisatie (WHO) bracht onlangs een rapport uit over (…)’. Vervolgens kun je enkel de afkorting gebruiken (WHO).

Zorg ervoor dat je na de introductie van de afkorting consistent de afkorting blijft gebruiken in plaats van de uitgeschreven versie ervan.

Er bestaat een uitzondering op bovenstaande regel. Sommige afkortingen zijn algemeen bekend en behoeven geen introductie, zoals VS (Verenigde Staten) of VN (Verenigde Naties).

Voor meer taalregels kun je een kijkje nemen op het abc van de Nederlandse taal.

Afkortingen gebruiken in je scriptie

Enkele tips ten aanzien van het gebruik van afkortingen in een scriptie:

  • Hou consequent dezelfde korting aan als je deze eenmaal hebt geïntroduceerd en later weer gebruikt.

  • Probeer het gebruik van afkortingen tot een minimum te beperken. Afkortingen kunnen namelijk de leesbaarheid verlagen.

  • Gebruik geen afkortingen in titels en subtitels.

  • Wanneer je een afkorting in de samenvatting introduceert, dien je deze opnieuw te introduceren in je scriptie.

  • Gebruik geen afkortingen in je hoofd- en deelvragen. Die moeten op zichzelf te lezen zijn en meteen te begrijpen zijn voor de lezer.

  • Als je gebruikmaakt van een afkortingenlijst, dien je daarin de afkortingen van de namen en begrippen in alfabetische volgorde op te nemen.

  • Afkortingen die je in spreektaal voluit uitspreekt, schrijf je ook voluit. Bijvoorbeeld: met andere woorden, in tegenstelling tot, onder leiding van.

  • Afkortingen van wetten schrijf je altijd met hoofdletters. Voorbeelden zijn AVG en WMO.

  • Aan het begin van de zin staat altijd een hoofdletter, ook bij een afkorting zonder hoofdletters. Een voorbeeld is de volgende zin met de afkorting havo. ‘Havo staat voor hoger algemeen voortgezet onderwijs’.

Professionele scriptiehulp

De criteria ten aanzien van een goede scriptie worden strenger op hogescholen en universiteiten. Je wilt graag goed voor de dag komen. Je scriptie is ook een visitekaartje op de arbeidsmarkt. Het is daarom niet verstandig om risico’s te nemen. Wil je dat Scriptium helpt met het controleren van de afkortingen en het opstellen van een afkortingenlijst? Of wil je dat we de hele scriptie naar een hoger niveau tillen? We hebben professionele begeleiders en correctoren die jou persoonlijke ondersteuning kunnen bieden. Zij staan 7 dagen per week voor je klaar.

8 reacties

  1. In mijn scriptie gebruik ik veel afkortingen die in mijn vakgebied vaak gebruikt worden. Ze worden door die mensen begrepen. Moet ik dan alsnog telkens die afkorting de eerste keer uitschrijven?

  2. Hallo Magnum2002,
     
    Dank voor je goede vraag. In principe dien je de afkorting dan alsnog uit te schrijven eenmalig, met daarachter de afkorting. Daarna kun je volstaan met de afkorting zelf. Je schrijft de scriptie namelijk niet voor de vakexperts, maar voor de leek. Tenminste, dat is de achterliggende gedachte van een scriptie. En de leek dient de scriptie zo goed mogelijk te kunnen begrijpen en volgen. Dit is de ‘imaginaire’ lezer die je in je achterhoofd moet houden.

  3. Moet je alsnog de afkortingen één keer voluit schrijven als je een afkortingenlijst in de scriptie opneemt?

  4. Ja, ook als je een afkortingenlijst gebruikt dien je de afkortingen in de tekst eenmalig voluit te schrijven.

  5. Hallo Estella,
     
    Nee, dat soort afkortingen zet je niet in de afkortingenlijst. Die hoef je ook niet eenmalig voluit te schrijven met de afkorting erachter. Het gaat vooral om vaktermen.

  6. Hi Scriptium,

    Wat dien ik te zetten als er een afkorting in de verwijzing staat? Moet ik de afkorting dan in de bron zette?

  7. Hallo Drees,
     
    De American Psychological Assocation (APA) heeft hier een regel voor:
     
    Bij de eerste verwijzing dien je de afkorting voluit te schrijven en de afkorting tussen vierkante haken te zetten, zodat het voor de lezer duidelijk is waar de afkorting voor staat.
     
    Bijvoorbeeld:
     
    Eerste bron
    (Universiteit van Amsterdam [UvA], 2022)
     
    Daaropvolgende verwijzingen
    (UvA, 2022)

Laat een reactie achter

Je hebt al gestemd op dit artikel. Bedankt :-)
Wat vind jij van dit artikel?